مسئولیت پذیری در کار تیمی و محل کار به معنای تنظیم و نگه داشتن افراد در برابر یک انتظار مشترک با تعریف واضح ماموریت، ارزشها و اهداف سازمان است. این امر مستلزم پاسخگویی به تصمیمات و اقدامات خودتان در محل کار است. معمولاً کارفرمای شما دقیقاً آنچه را که از شما انتظار دارد بیان میکند که به افزایش کارایی سازمان کمک میکند.
تعریف و درک اهمیت و فواید مسئولیت پذیری در کار تیمی می‌تواند به شما کمک کند تا نشان دهید که قادر به انجام مسئولیتهای اضافی، مشتاق به توسعه نقشتان و تبدیل شدن به یک کارمند خوب هستید. در این مقاله از مدیرنو، نمونه‌ای از مسئولیت‌پذیری در محل کار را ارائه می‌کنیم و در مورد مزایای پذیرفتن مسئولیتهای بیشتر و نحوه انجام آن صحبت می‌کنیم.
تعریف مسئولیت پذیری چیست؟
بسیاری از مردم برداشت اشتباهای در این مورد دارند. برخی مدیران هم به اشتباه فکر میکنند که مسئولیت‌پذیری یعنی؛ تلاش برای مچ‌گیری کارمندان در حال ارتکاب اشتباه، سرزنش کردن کارکنان، یا اجرای مجموعه‌ای از قوانین سختگیرانه که با رویکرد تنبیهی اجرا می‌شوند. این رویکرد منفی به جای ایجاد فضایی فعالانه از مسئولیتها، فرهنگ واکنشی «مدیریت بر اساس قوانین» را هدایت میکند. همانطور که پیشتر عرض شد؛
مسئولیت پذیری در کار تیمی به معنای تنظیم و نگه داشتن افراد در برابر یک انتظار مشترک با تعریف واضح ماموریت، ارزشها و اهداف شرکت است.
پاسخگویی کارکنان به معنای مسئول دانستن تمام سطوح کارمندان (از کارگر ساعتی پاره وقت گرفته تا مدیر اجرایی ارشد) برای تحقق اهداف تجاری است. در حالی که مسئولیت‌پذیری در کار بسیار مهم است، اما باید با دادن استقلال به کارکنان در اجرای نقش هایشان متعادل شود. آنها باید برای انجام وظایفشان احساس قدرت کنند تا بتوانند مالکیت کار خودرا بر عهده بگیرند و برای برتری تلاش کنند. پرورش فرهنگ مسئولیت‌پذیری کارکنان به ایجاد یک سازمان با عملکرد بالا کمک میکند.
پیشنهاد پادکست:
مثال:
این مثال از فواید مسئولیت پذیری در محل کار می‌تواند به شما کمک کند تا بفهمید چگونه در محل کار قابل اعتمادتر شوید. مسئولیتپذیر بودن به این معنیست که میتوانید یک کار را به موقع انجام دهید. همچنین مهم است که پس از تحویل کار نیز مسئولیتپذیر باقی بمانید. یعنی، شما پس از انجام کار همچنان مسئولش هستید و آماده اید که در صورت وجود اشتباهات، خودرا مسئول بدانید. در محل کار، کارفرمایان انتظار پاسخگویی در زمینه‌های مختلف از جمله سیاست‌های کاری، امنیت و حریم خصوصی را دارند.
در زیر سناریویی در اینباره وجود دارد:
جسیکا در تجارت مد به عنوان دستیار اجرایی کار میکند. او هر هفته موجودی مواد موجود در کمد لوازم اداری را بررسی میکند. هنگامی که موجودی کالا کم است، جسیکا مسئول سفارش لوازم بیشتر است. هفته گذشته، او یک جعبه خامه معمولی را با یک جعبه بسته شکر اشتباه گرفت. بنابراین، او بسته‌های شکر اضافی خریداری نکرد. در اواخر همان هفته، سرپرست جسیکا از او در مورد بسته‌های شکر پرسید و جسیکا متوجه شد که اشتباه کرده. جسیکا مسئولیت اشتباهات خودرا پذیرفت، عذرخواهی کرد و مطمئن شد که بسته‌های شکر را در خرید هفتگی بعدی گنجانده است.
اهمیت مسئولیت پذیری در کار چیست ؟
این امر به نتایج و موفقیتهای شرکت کمک میکند. کارکنان مسئولیتپذیر بیشتر درگیر هستند و خودرا مسئول تولید نتایج میدانند. رهبران مسئول تنظیمات ایده آل برای ایجاد تیمهایی با عملکرد بالا که موفقیت کسب و کار را فراهم میکند، هستند. رهبرانی که مسئولیت‌پذیری را در تیم‌هایتان القا میکنند از اعضای درگیرتری که فعالانه به دنبال راه‌هایی برای بهبود عملکرد هستند، سود می‌برند.
برای بررسی عملکرد و نقاط قوت و ضعف کارکنان میتوانید از سیستم ارزیابی عملکرد مدیرنو استفاده کنید.
مسئولیت پذیری در محل کار، مانند انجام تعهدات شغلی بر اساس سیاست‌های کاری سازمان، ضروری و حیاتی است زیرا جزء کلیدی شخصیت شماست که منجر به موفقیت شما می‌شود. هر تصمیمی که می‌گیرید، جنس شخصیتی شما را برای همکارانتان نمایان میکند که میتوانید به تدریج با ایده‌ها و اقدامات خود به بهبود تصویر ذهنی دیگران نسبت به خود کمک کنید. هنگامی که فعالیت‌های خودرا با اخلاق و ارزش‌های قوی هدایت می‌کنید، زمینه را برای ایجاد یک شخصیت قوی مهیا می‌کنید.
از فواید بهبود نحوه انجام کارها اینست که از طریق ارتقا مسئولیت پذیری در کار می‌تواند عامل تمایز و رشد شما باشد.
فواید مسئولیت پذیری بیشتر چیست ؟
به عهده گرفتن مسئولیتهای اضافی در محل کار نشان دهنده آمادگی شما برای پذیرش وظایف شغلی جدید است. همچنین به این معنیست که شما ممکن است بتوانید کارهای ضروری‌تر و پرمخاطره را انجام دهید. وقتی به سطح خاصی در کارتان می‌رسید، ممکن است باور کنید که توانایی‌ها و تجربیات لازم برای به عهده گرفتن مسئولیتهای بزرگ‌تری را دارید.
شما میتوانید از راه‌های زیر از پذیرش مسئولیتهای اضافی در محل کار سود ببرید:
1- در معرض فرصت‌های حرفه‌ای قرار بگیرید
با انجام وظایف جدید، به کارفرمای خود نشان می‌دهید که برای ارتقا به مرحله بعدی حرفه خود آماده هستید. که ممکن است منجر به ارتقاء یا افزایش حقوق شود.
2- به موفقیت تیم خود کمک کنید
پیشنهاد انجام کارهای اضافی ممکن است برای خروجی تیم مفید باشد. پذیرش چنین وظایفی به شما فضای سخت کار کردن برای اهداف کلی تیم را داده و می‌تواند باعث آزاد شدن همکاران پرمشغله و کلیدی سازمان شود.
3- مهارت‌های جدید به دست آورید
از فواید مسئولیت پذیری بیشتر در محل کار اینست که به شما امکان می‌دهد مهارت‌های جدیدی را به دست آورید، که منجر به توانمندی‌های اضافی شده که می‌تواند به رشد شما در مسیر شغلی کمک کند.
پیشنهاد پادکست:
4- همکاری با افراد جدید
انجام وظایف جدید ممکن است گاهی به معنای کار با یک تیم دیگر یا همکاران جدید باشد. ملاقات و کار با افراد مختلف ممکن است فرصت‌های یادگیری و شغلی بیشتری را برایتان فراهم کند.
5- رزومه خود را تقویت کنید
مشارکت در مشاغل مختلف یک رویکرد عالی برای کسب تجارب جدید است.
مسئولیت پذیری در ارائه خدمات چه مزایایی دارد؟
مسئولیت پذیری در ارائه خدمات به معنای پذیرش و تحمل مسئولیتهای اخلاقی، قانونی و اجتماعی مرتبط با خدمات ارائه شده است. مسئولیت‌پذیری نه تنها به افزایش رشد و پایداری کسب و کار کمک میکند، بلکه به تقویت روابط با مشتریان، جذب نیروی کار، و بهبود ارزش‌های برند نیز کمک میکند. همچنین به مزایای زیر منجر می‌شود:
- افزایش اعتماد مشتریان: وقتی که یک کسب و کار مسئولیت پذیری در کار تیمی و گروهی را به خوبی اداره میکند، اعتماد مشتریان نسبت به آن کسب و کار به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. مشتریان میدانند که می‌توانند بر روی این کسب و کار و خدمات آن اعتماد کنند و در نتیجه، احتمال تکرار خرید و وفاداری به برند بالا می‌رود.
- تقویت ارزش‌های برند: مسئولیت‌پذیری به عنوان یک ارزش اصلی برند، تصویر مثبتی از کسب و کار را نمایان می‌سازد. این به کمک به تشویق مشتریان و سایر افراد مرتبط با کسب و کار به همکاری با آن، و همچنین جلب استعدادهای متفاوت می‌آید.
- جلب توجه بیشتر از بازار: در جوامعی که به شفافیت و مسئولیت پذیری در کار توجه دارند، کسب و کارهایی که این ارزشها را به خوبی عملی میکنند، به راحتی می‌توانند توجه بیشتری از بازار و جامعه را به خود جلب کنند. این می‌تواند به فرصت‌های رشد و توسعه بیشتر برای کسب و کار منجر شود.
- کاهش ریسک‌های قانونی و عملیاتی: با برقراری استانداردهای مسئولیت‌پذیری، کسب و کار می‌تواند ریسک‌های مرتبط با تخلفات قانونی، مطالبات مالی، و خسارات احتمالی را کاهش دهد. این امر می‌تواند به بهبود عملکرد مالی و پایداری کسب و کار کمک کند.
- تاثیر اجتماعی و محیطی مثبت: کسب و کارهای مسئولیتپذیر معمولاً در جامعه و محیط زیست خود تاثیر مثبتی می‌گذارند. این شامل حفظ محیط زیست، حمایت از جوامع محلی، ارزش‌های اخلاقی و اجتماعی، و ارتقاء شرایط کاری مناسب برای کارگران است.
عواقب عدم مسئولیت پذیری در محل کار چیست ؟
مسئولیت پذیری در محل کار آسان نیست. شرکت‌ها و تیم‌ها معمولاً هنگام تلاش برای توسعه آن در محل کار با چالش‌ها و موانع مختلفی مواجه می‌شوند. گاهی اوقات، فقدان مسئولیت‌پذیری با افرادی شروع می‌شود که انتظارات را برآورده نمی‌کنند.
عواقب عدم مسئولیت پذیری در کار گروهی یا تیمی ممکن است، در سطح تیم یا شرکت و به سادگی با “پذیرش غیرقابل قبول بودن ایده‌ها و راهکارها” ظاهر شود.
اگر این عادات بد سازمانی کنترل نشوند، می‌توانند شفافیت در مورد نقش‌ها و مسئولیتها را تضعیف کرده و آنها در کار را از بین ببرند. اگر یک کسب و کار با اولویت‌های مبهم یا انتظارات مبهم کار کند، مسئولیت‌پذیری ضعیف شده یا به طور کلی از بین می‌رود.
کریم بشای در مجله HR اشاره میکند که؛ “انتظاراتی که اعلام نمی‌شوند می‌توانند پیشرفت را متوقف کنند. این انتظارات ضمنی نه تنها منجر به سردرگمی در مورد وظایف می‌شود، بلکه باعث تنش در روابط نیز می‌شود. البته این امر می‌تواند منجر به بی اعتمادی در سازمان شود.”
مسئولیت‌پذیری کار سختی است و مستلزم مقدار زیادی ثبات و پیگیری از سوی رهبری و کارمندان است. چالش‌ها و موانع سازمانی در این راه، واقعی بوده و غلبه بر آنها نیز دشوار است. اما این بدان معنا نیست که ارزش تلاش کردن را ندارد.
پیشنهاد پادکست:
چگونه مسئولیت های بیشتری در محل کار بپذیریم؟
مراحلی که میتوانید برای مسئولیت پذیری بیشتر در محل کار طی کنید:
1. بهترین زمان برای عمل را تعیین کنید
به جای اینکه قبل از شروع یک پروژه یا کار مهم کار بیشتری را تحت فشار انجام دهید، سعی کنید آن را در زمان‌های آزاد خود برنامه‌ریزی کنید. به این ترتیب، میتوانید تمرکز کامل خود را به تعهدات جدید اختصاص دهید. اگر در محل کار زمان اضافی در اختیار دارید، ممکن است نشانه‌ای از آمادگی شما برای پذیرش چالش‌های جدید باشد. اما اگر همین حالا هم در انجام وظایف خود مشکل دارید، بهتر است روی برنامه‌ریزی کارهای فعلی خود تمرکز کنید.
2. با مدیر خود صحبت کنید
وقتی به این نتیجه رسیدید که میتوانید مسئولیتهای بیشتری را بپذیرید، با مدیرتان مطرح کنید. اما قبل از جلسه، حداقل چند دلیل را برای طرح چنین درخواست یا پیشنهادی آماده کنید. به این موضوع فکر کنید که؛ چگونه ثابت کنید برای کار و مسئولیتهای بیشتر آماده هستید.
به عنوان مثال، بد نیست در مورد پیشرفتی که از زمان شروع کار به دست آورده‌اید صحبت کنید. وظایفی را که می‌خواهید بپذیرید، مشخص کنید. چنین چیزی به مدیرتان ثابت میکند که شما در مورد آینده شغلی خود جدی هستید، که می‌تواند شانس شما را برای گرفتن مسئولیتهای بیشتر در نقش های کلیدی‌تر افزایش دهد.
پیشنهاد مطالعه :
3. با پروژه های ساده شروع کنید
قبل از انجام وظایف بزرگ، کارهای معمولی بیشتری را انجام دهید تا آماده پروژه‌های چالش برانگیزتر شوید. شروع‌های کوچک به شما کمک میکند تا تضمین کنید که زمان کافی برای ادامه پروژه‌های جدید را در برنامه خود دارید. همچنین به شما کمک میکند تا مشخص کنید که از نظر جسمی و روانی چه چیزی را در طول یک روز کاری انجام دهید.
4. مهارت های کاری خودرا بهبود بخشید
قبل از درخواست برای انجام کارهای اضافی، روی متخصص شدن در شغل فعلی خود تمرکز کنید. برای موفقیت در شغل فعلی، روی توسعه مهارت‌هایتان تمرکز کنید. مطمئن شوید که با شغل و وظایف فعلی خود کاملاً راحت هستید.
درصورتیکه پرسنل سازمان شما نیاز به آموزش های تخصصی بیشتر دارند، به صفحه آموزش درون سازمانی مراجعه کنید.
5. پیشنهاد مدیریت یک پروژه
اگر توانایی راهبری یک پروژه را در خود پرورش داده‌اید، به مدیریت اعلام کنید. به مدیرتان اطلاع دهید که تخصص و استعداد لازم برای اجرای یک کار کلیدی‌تر را دارید. وقتی بالاخره فرصت راهبری و کارگردانی یک پروژه را پیدا کردید، تمام تلاش خودرا به کار بگیرید. این فرصت خوبی برای ثابت کردن توانمندی‌های شماست.
6. سرسخت باشید
حتی اگر کارفرمای شما معتقد است که در حال حاضر برای سطح بعدی آماده نیستید، ممکن است در آینده نظرش تغییر کند. از مدیرتان بپرسید برای به دست آوردن مسئولیتهای جدید، باید روی ارتقا چه مهارتهایی کار کنید. با طرح چنین سوالی، مسیر دستیابی به مسئولیتهای بیشتر را هموار می‌کنید.
راهکار مسئولیت پذیری در کار تیمی
مسئولیت پذیری در کار تیمی یک اصل اساسی است که می‌تواند به بهبود همکاری در کار گروهی، ارتباطات سالم، و افزایش بهره‌وری تیم کمک کند. در زیر به برخی از راهکارهای مسئولیت پذیری در کار تیمی اشاره می‌کنم که با اجرای این راهکارها، میتوانید مسئولیت پذیری در کار گروهی و تیمی را تسهیل و تقویت کنید، که در نهایت به بهبود عملکرد کلی و افزایش موفقیت تیم کمک میکند.
- تعیین اهداف و وظایف واضح: ابتدا باید اهداف و وظایف هر عضو تیم به طور دقیق مشخص شود. هر فرد باید بداند که چه کاری بر عهده‌اش است و به چه مهلتی باید آن را انجام دهد. این اقدام باعث وضوح در انتظارات می‌شود و مسئولیت‌پذیری را تقویت میکند.
- اعطای اختیارات و استقلال مناسب: اعطای اختیارات مناسب به اعضای تیم، به آنها اجازه می‌دهد تا به طور مستقل و با مسئولیت بیشتری به کار خود بپردازند. این اقدام باعث افزایش اعتماد به نفس و مسئولیت‌پذیری بیشتر آنها می‌شود.
- ارتباط باز: ارتباط مستمر و باز با اعضای تیم، امکان بررسی پیشرفت کارها، حل مشکلات و تقدیر از انجام کارهای خوب را فراهم میکند. این ارتباطات باعث می‌شود که اعضای تیم به خود مسئولیت بیشتری تجربه کنند.
- تقسیم منابع و کارها منطبق بر توانایی‌ها: برای افزایش مسئولیت‌پذیری، باید وظایف و منابع به گونه‌ای تقسیم شوند که با توانایی‌ها و منابع هر عضو تیم منطبق باشند. این باعث می‌شود که اعضای تیم به بهترین نحو ممکن به کار خود بپردازند و مسئولیت را به طور کامل اداره کنند.
- تشویق به تصمیم‌گیری مشترک: تصمیم‌گیری‌های مشترک و اجماعی باعث افزایش احساس مسئولیت و تعهد اعضای تیم می‌شود. وقتی که اعضا در تصمیم‌گیری‌های مختلف تأثیرگذار هستند، احتمال اجرای بهتر تصمیمات و افزایش مسئولیت‌پذیری بیشتر می‌شود.
- ارزیابی و بازخورد منظم: ارزیابی عملکرد منظم و ارائه بازخورد به اعضای تیم در مورد عملکرد و انجام وظایفشان، به آنها کمک میکند تا مسئولیت خود را بهتر ارزیابی و بهبود دهند.
نکاتی برای مسئولیت پذیری بیشتر در محل کار
انجام مسئولیتهای شغلی یک طرف، اما درگیر شدن در کار و پاسخگو بودن برای ارائه بهترین نتایج طرف دیگر این ماجراست. چنین فرمولی، کاری که انجام می‌دهید را بهبود بخشیده و بر ذهنیت دیگران از شما تأثیر مثبت می‌گذارد. وظیفه شماست که امور کاریتان را به عنوان یک رهبر به عهده گرفته و تعامل با همکاران خودرا بهبود بخشید. پاسخگو بودن به بالاترین استانداردهای رهبری، موفقیت شخصی و حرفه‌ای شما را از طریق مسئولیت‌پذیری بهبود می‌بخشد.
میتوانید با تعمق در اعمال و واکنش‌هایتان و پذیرفتن مسئولیت تصمیم‌هایتان، مسئولیتپذیر باشید. این امر همیشه هم ساده، سرگرم کننده و لذت بخش نیست و یک انتخاب و البته یک نیاز شغلی است. تصمیم‌گیری مطابق با اصول اولیه و حرفه‌ای را به عادت تبدیل کنید.
پیشنهاد مطالعه :
میتوانید مسئولیت پذیری در کار را با این روش‌ها یاد بگیرید:
- به کاری که انجام می‌دهید آگاه بوده و آن را به خوبی انجام دهید.
- واکنش‌ها و پاسخ‌های خودرا بر اساس منافع سازمان تنظیم کنید.
- الگویی برای کارکنان دیگر باشید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در رابطه با همکاری مدیرنو برای رشد و توسعه کارکنان سازمانتان با ما تماس بگیرید و یا به صفحه مشاوره منابع انسانی مراجعه نمایید.
منابع: indeed ، powerdms ، هیئت تحریریه مدیرنو
