در این مقاله از مدیرنو به شاخص های کلیدی عملکرد kpi پرداخته و نمونه های مختلف آن در مورد فروش و منابع انسانی و تحقیق و توسعه و بازرگانی و … را شرح خواهیم داد. شاخص کلیدی عملکرد یا KPI به انگلیسی، مخفف عبارت Key Performance Indicator است. این شاخص‌ها معیارهای کمی یا کیفی هستند که استفاده می‌شوند تا عملکرد یک سازمان، یک تیم، یا یک فرد را اندازه‌گیری و ارزیابی کنند. این شاخص‌ها، اندازه‌گیری‌های کوتاه‌مدت است که به شما کمک می‌کنند تا پیشرفت و عملکرد فعلی یا آینده یک فرآیند یا پروژه را ارزیابی کنید.
شاخص های KPI ارزیابی عملکرد بر اساس اهداف و استراتژی‌های مشخص شده توسط سازمان تعیین می‌شوند و هر سازمان می‌تواند KPIهای خود را بر اساس اهداف و استراتژی‌های خودش تعریف کند.
این شاخص‌ها معمولاً برای اندازه‌گیری موفقیت در رسیدن به اهداف استفاده می‌شوند و به عنوان ابزارهایی برای ردیابی پیشرفت به سمت اهداف و استراتژی‌های تعیین شده هستند. KPIها معمولاً با اهداف سازمانی یا استراتژی‌ها همخوانی دارند و به شما امکان می‌دهند عملکرد فعلی را با استانداردها یا هدف‌های مشخصی که تعیین کرده‌اید، مقایسه کنید.
این شاخص‌ها ممکن است شامل اطلاعات مالی مانند سود و درآمد، عملکرد عملیاتی مانند بهره‌وری و کیفیت، و یا عوامل دیگری مانند رضایت مشتریان و نرخ انباشت وظایف باشند.معمولاً به صورت عددی یا درصدی هستند تا بتوان عملکرد را به‌طور مستقیم سنجید. به عنوان مثال، در یک شرکت ممکن است KPI ها شامل درآمد ناخالص، سطح رضایت مشتری، نرخ بازگشت محصولات، بهره‌وری کارمندان و غیره باشد.
مثال‌هایی از KPIها شامل درصد رشد درآمد، نرخ انباشت سفارشات، میزان رضایت مشتری، درصد تاخیر در تحویل سفارشات، و غیره می‌شود. با تعیین KPIهای مناسب و ردیابی منظم آنها، سازمان‌ها می‌توانند عملکرد خود را مدیریت و بهبود دهند. این تنها چند نمونه است و انتخاب KPIهای مناسب برای سازمان وابسته به هدف‌ها، صنعت، و شرایط خاص است. در ادامه مقاله به انواع آنها اشاره خواهیم کرد.
kpi ارزیابی عملکرد
KPI ها برای ارزیابی عملکرد استفاده می‌شوند.
زمانی که یک سازمان یا یک بخش از یک سازمان KPIها را تعیین می‌کند، این KPI ها به عنوان معیارهایی برای ارزیابی عملکرد فعلی و پیشرفت به سمت اهداف تعیین شده استفاده می‌شوند. ارزیابی عملکرد با استفاده از KPI ها به مدیران و کارمندان کمک می‌کند تا بفهمند که آیا آنها در مسیر صحیح برای رسیدن به اهداف هستند یا نه، و اگر نه، چه اقداماتی باید انجام دهند تا به اهداف برسند. این نوع ارزیابی باعث می‌شود تا عملکرد بهبود یابد و سازمان‌ها به بهترین شکل ممکن به اهداف خود برسند.
فرمول های kpi
فرمول های KPI بستگی به نوع و ماهیت هر یک از آنها دارند. با توجه به ماهیت و هدف ارزیابی، می‌توانید فرمول های متناسب با KPI های خود را تعیین کنید و محاسبات لازم را انجام دهید.
برخی از فرمول‌های معمولی که برای محاسبه KPI ها استفاده می‌شوند عبارتند از:
این فرمول ها تنها چند نمونه از فرمول هایی هستند که می‌توان برای محاسبه KPI ها استفاده کرد. هریک ممکن است نیازمند فرمول و محاسبه‌های خاص خودش باشد که بسته به ماهیت و هدف ارزیابی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به علاوه، برخی KPIها ممکن است به صورت مستقیم محاسبه نشوند و نیاز به استفاده از داده‌های اولیه و پردازش‌های پیچیده‌تر داشته باشند. به عنوان مثال، برای محاسبه KPIهای مربوط به میزان رضایت مشتریان، ممکن است نیاز به تحلیل نظرسنجی‌ها، بازخوردها و داده‌های دیگر مشتریان باشد.
در برخی موارد، استفاده از چندین KPI ارزیابی عملکرد به صورت ترکیبی نیز ممکن است برای ارزیابی یک موضوع خاص لازم باشد. به طور مثال، برای ارزیابی عملکرد یک تیم فروش، ممکن است از KPIهای مختلفی مانند تعداد مشتریان جدید، حجم فروش، میانگین ارزش هر معامله، و نرخ تبدیل مشتریان استفاده شود.
گزارش kpi چیست
گزارش KPI به معنای گزارش کارایی عملکرد (Key Performance Indicator) است.
این نشانگرها به شما کمک می‌کنند تا عملکرد و پیشرفت در مقایسه با اهداف و استانداردهای تعیین شده را اندازه‌گیری کنید. این گزارش‌ها معمولاً شامل مجموعه‌ای از اطلاعات و آمارهای مربوط به کارایی و عملکرد یک سازمان، یک تیم یا یک فرآیند است. استفاده از KPIها به مدیران اجازه می‌دهد تا عملکرد سازمان خود را بهبود بخشند و تصمیمات مناسبی را اتخاذ کنند.
بطور کلی، برای ایجاد یک گزارش KPI، ابتدا باید اهداف و استانداردهای مهم برای سازمان یا فرآیند مورد بررسی را تعیین کنید. سپس، باید نشانگرهای کلیدی (KPIها) را انتخاب کنید که بهترین تجسم از پیشرفت در رسیدن به اهداف را فراهم می‌کنند.
مهمترین نکته در ایجاد گزارش KPI، انتخاب گزینه های مناسب است که بتوانند عملکرد و موفقیت شما را به درستی نشان دهند. برای هر KPI باید یک معیار قابل اندازه‌گیری و محاسبه داشته باشید که بتوانید به کمک آن پیشرفت خود را اندازه‌گیری کنید.
سپس، باید داده‌های مورد نیاز برای اندازه‌گیری هر KPI را جمع‌آوری کنید و این داده‌ها را به صورت منظم و دوره‌ای ثبت کنید. بر اساس این داده‌ها، می‌توانید گزارش‌هایی ایجاد کنید که نشان دهنده پیشرفت در رسیدن به اهداف و استانداردها باشند.
سرانجام، باید این گزارش‌ها را به مخاطبان مورد نظرتان ارائه دهید، مثلاً به مدیران ارشد یا تیم‌های مربوطه. این گزارش‌ها می‌توانند به مدیران کمک کنند تا تصمیمات بهتری در مورد بهبود عملکرد و تغییرات مورد نیاز بگیرند.
نمونه فرم kpi
در اینجا یک نمونه از یک فرم KPI واحد فروش به صورت جدولی را مشاهده می‌کنید:
| شاخص KPI | توصیف | واحد اندازه‌گیری | هدف | واقعیت | تاریخ اندازه‌گیری |
|---|---|---|---|---|---|
| تعداد مشتریان جدید | تعداد مشتریان جدیدی که در دوره مورد نظر به شرکت پیوسته‌اند | نفر | 100 | 120 | 2024-05-31 |
| درصد رضایت‌مندی مشتریان | میزان رضایت‌مندی مشتریان از خدمات یا محصولات شرکت | درصد | 90% | 85% | 2024-05-31 |
| تعداد بازدیدهای وبسایت | تعداد کل بازدیدهای وبسایت شرکت در دوره مورد نظر | بازدید | 5000 | 5500 | 2024-05-31 |
| درآمد ناخالص | مجموع درآمد ناخالص حاصل از فروش محصولات یا خدمات | دلار | $100,000 | $110,000 | 2024-05-31 |
این جدول شامل چندین شاخص مهم برای اندازه‌گیری عملکرد شرکت هاست، همچنین هدف‌های مشخصی برای هر شاخص تعیین شده است و نتایج واقعی نیز به‌طور منظم اندازه‌گیری شده است.
شاخص های کلیدی عملکرد kpi چیست؟
این شاخص‌ها ابزارهایی هستند که به کسب‌وکارها و سازمان‌ها کمک می‌کنند تا عملکرد خود را در مقابل اهداف استراتژیک و عملیاتی ارزیابی کنند. در ادامه، لیستی از انواع آنها که می‌تواند در زمینه‌های مختلف مورد استفاده قرار گیرد، ارائه شده است:
20 شاخص مالی
- درآمد کل
- سود خالص
- حاشیه سود خالص
- سود ناخالص
- حاشیه سود ناخالص
- سود عملیاتی
- بازگشت سرمایه (ROI)
- بازده دارایی‌ها (ROA)
- بازده حقوق صاحبان سهام (ROE)
- نسبت جاری
- نسبت سریع
- نسبت بدهی به دارایی
- گردش حساب‌های دریافتنی
- گردش حساب‌های پرداختنی
- گردش موجودی کالا
- دوره وصول مطالبات
- دوره بازپرداخت بدهی
- هزینه‌های عملیاتی به درآمد
- نسبت سود به فروش
- بودجه‌بندی و تطابق با بودجه
پیشنهاد مطالعه :
شاخص‌های بازاریابی
- نرخ تبدیل
- نرخ بازگشت سرمایه بازاریابی (MROI)
- هزینه جذب مشتری (CAC)
- ارزش طول عمر مشتری (CLV)
- نرخ ریزش مشتریان
- نرخ حفظ مشتریان
- ترافیک وبسایت
- نرخ کلیک (CTR)
- نرخ بازگشت بازدیدکنندگان
- نرخ بازگشت سرمایه کمپین تبلیغاتی
- نرخ تبدیل لید به مشتری
- نرخ تعامل رسانه‌های اجتماعی
- نرخ گسترش محتوای بازاریابی
- رتبه‌بندی کلمات کلیدی در موتورهای جستجو
- نرخ باز کردن ایمیل (Open Rate)
- نرخ کلیک در ایمیل (Click Through Rate)
Kpi در فروش چیست؟
kpi در فروش برای اندازه‌گیری و ارزیابی عملکرد و عملکرد فروشی از اهمیت بسیاری برخوردارند. این KPIها می‌توانند به شما کمک کنند تا موفقیت‌ها و نواقص فعلی فرآیند فروش را شناسایی کرده و از طریق اقدامات اصلاحی، عملکرد را بهبود بخشید.
نمونه شاخص های کلیدی عملکرد فروش
- فروش ناخالص (Gross Sales)
- فروش خالص (Net Sales)
- میانگین معاملات (Average Transaction Value)
- سهم بازار (Market Share)
- نرخ تبدیل مشتریان جدید (New Customer Conversion Rate)
- نرخ تبدیل مجدد (Repeat Purchase Rate)
- نرخ پرداخت (Payment Rate)
- دوره فروش (Sales Cycle Length)
- سودآوری مشتری (Customer Lifetime Value)
- تعداد مشتریان جدید
- میانگین ارزش معامله
- نرخ تبدیل فروش
- زمان چرخه فروش
- هزینه فروش به درآمد
- تعداد معاملات بسته‌شده
- نرخ حفظ مشتری
- نرخ رشد فروش
- میانگین زمان پیگیری مشتری
- تعداد تماس‌های فروش
- نرخ موفقیت تماس‌های فروش
نمونه شاخص های کلیدی عملکرد منابع انسانی
- نرخ حفظ کارکنان
- نرخ ترک خدمت
- زمان پرکردن جایگاه شغلی
- هزینه استخدام
- سطح رضایت کارکنان
- سطح مشارکت کارکنان
- نرخ حضور و غیاب
- نرخ بهره‌وری کارکنان
- زمان آموزش به ازای هر کارمند
- هزینه آموزش به ازای هر کارمند
- نرخ ارتقاء داخلی
- تنوع نیروی کار
پیشنهاد مطالعه :
شاخص‌های واحد عملیاتی
- بهره‌وری تولید
- نرخ بهره‌وری ماشین‌آلات
- نرخ خرابی تجهیزات
- هزینه‌های نگهداری
- نرخ بازدهی تجهیزات (OEE)
- نرخ بهبود فرایند
- مدت زمان چرخه تولید
- کیفیت محصول
- نرخ بازگشت محصولات
- مدت زمان تحویل
- نرخ تأخیر در تحویل
- هزینه‌های عملیاتی به ازای هر واحد
- مدت زمان چرخه سفارش
- سطح موجودی بهینه
- نرخ استفاده از ظرفیت تولید
نمونه شاخص های کلیدی عملکرد کنترل کیفیت
شاخص های کلیدی عملکرد (KPIs) در کنترل کیفیت به منظور اندازه‌گیری و ارزیابی کیفیت محصولات و فرآیندها به کار می‌روند.
- نرخ بازگشت محصولات (Return Rate)
- نرخ محصولات معیوب (Defect Rate)
- نرخ محصولاتی که در بازرسی اولیه رد می‌شوند (First Pass Yield – FPY)
- نرخ بازکاری (Rework Rate)
- هزینه‌های کیفیت (Cost of Quality – CoQ)
- زمان تحویل (Delivery Time)
- نرخ شکایت مشتریان (Customer Complaint Rate)
- نرخ پذیرش توسط مشتریان (Customer Acceptance Rate)
- زمان پاسخگویی به مشکلات کیفیت (Response Time to Quality Issues)
- میزان رضایت مشتریان (Customer Satisfaction)
- میانگین زمان بین خرابی‌ها (Mean Time Between Failures – MTBF)
- شاخص عملکرد فرآیند (Process Capability Index – Cpk)
- نرخ بهره‌وری نیروی کار (Labor Productivity Rate)
- نرخ تطابق با استانداردها (Compliance Rate)
نمونه شاخص های کلیدی عملکرد واحد تحقیق و توسعه
شاخص های کلیدی عملکرد (KPIs) در واحد تحقیق و توسعه (R&D) به منظور ارزیابی کارایی، اثربخشی و نوآوری این واحد بسیار اهمیت دارند.
- تعداد پروژه‌های تحقیق و توسعه
- نسبت بودجه تحقیق و توسعه به درآمد کل (R&D Intensity)
- تعداد پتنت‌های ثبت شده
- نرخ موفقیت پروژه‌ها (Project Success Rate)
- زمان تکمیل پروژه‌ها (Project Completion Time)
- نرخ بازگشت سرمایه تحقیق و توسعه (Return on R&D Investment – RoRDI)
- تعداد محصولات جدید معرفی شده به بازار
- نرخ پذیرش محصولات جدید (New Product Acceptance Rate)
- هزینه‌های تحقیق و توسعه (R&D Expenditure)
- میزان همکاری‌های تحقیقاتی (Research Collaborations)
- تعداد مقالات علمی منتشر شده
- نرخ نوآوری (Innovation Rate)
- نرخ تبدیل ایده به محصول (Idea to Product Conversion Rate)
- رضایت مشتریان از محصولات جدید (Customer Satisfaction with New Products)
- نرخ بهبود فرآیندها (Process Improvement Rate)
نمونه شاخص های کلیدی عملکرد واحد خرید
شاخص های کلیدی عملکرد (KPIs) واحد خرید می‌توانند برای اندازه‌گیری عملکرد و بهبود عملکرد این بخش در سازمان مورد استفاده قرار گیرند.
در زیر چند نمونه از این شاخص‌ها آورده شده است:
- درصد تخفیف مذاکره شده
- زمان پرداخت به تأمین‌کنندگان
- تعداد واحدهای تأمین‌کننده جدید
- درصد موجودی‌های خریداری شده بازار باز
- درصد خطاهای موجودی
- سرعت رسیدگی به شکایات تأمین‌کنندگان
- سودآوری تأمین‌کنندگان
- درصد توافقات مختصر مدت با تأمین‌کنندگان
نمونه شاخص های کلیدی عملکرد واحد بازرگانی خارجی
در زیر به چند نمونه از این شاخص‌ها اشاره شده است:
- نرخ تحویل به موقع (On-time Delivery Rate)
- درصد تأخیر در ترخیص کالا (Customs Clearance Delay Percentage)
- نرخ بازگشت کالا (Return Rate)
- نرخ رضایت مشتریان خارجی (International Customer Satisfaction Rate)
- درصد هزینه‌های اضافی (Extra Costs Percentage)
- سرعت چرخه سفارش (Order Cycle Time)
- درصد استفاده از قراردادهای بلندمدت (Long-term Contract Utilization Rate)
- نرخ بهره‌وری سرمایه (Capital Productivity Rate)
- درصد تحقق اهداف فروش بین‌المللی (International Sales Target Achievement Rate)
- نرخ بهره‌وری نیروی کار (Labor Productivity Rate)
سخن پایانی
در این مقاله از مدیرنو شاخص های کلیدی عملکرد kpi و نمونه های مختلف آن در مورد فروش و منابع انسانی و تحقیق و توسعه و بازرگانی و … را شرح دادیم. این شاخص‌ها می‌توانند بسته به نیاز و اهداف خاص کسب‌وکارها و سازمان‌ها تنظیم و استفاده شوند. انتخاب مناسب‌ترین آنها به صنعت، بازار، و اهداف استراتژیک هر سازمان بستگی دارد. امیدواریم با مطالعه مطلب فوق به بهبود عملکرد سازمان و کسب و کارتان کمک کرده باشیم.
اگر در سازمانتان نیاز به ارزیابی عملکرد کارکنان و یا ارزیابی عملکرد سازمانی هستید مجموعه مدیرنو با بیش از 10 سال سابقه در این امر به شما یاری می رساند .
برای مشاوره رایگان با کارشناسان ما تماس بگیرید .
منبع: هیئت تحریریه مدیرنو
