در این مقاله از مدیرنو؛ به مزایای ارزیابی 360 درجه سازمانی می‌پردازیم. نرم افزار ارزیابی و بازخورد 360 درجه کارکنان در سازمان یک ابزار کارآمد است که آنها را قادر می‌سازد بازخورد عملکرد خود را از سرپرست، همکاران، مشتریان و … دریافت کنند. در اغلب نرم افزار های ارزیابی 360 درجه ، کارمندها توسط خودشان نیز ارزیابی می‌شوند.
بازخورد 360 درجه در سازمان به هر فرد اجازه میدهد تا از چگونگی اثرگذاری عملکرد خود بر دیگر کارکنان، همکاران و مدیران آگاهی یابد. بیشترین تأثیر آن، بازخوردی است که بر پایه‌ی رفتار کارکنان میباشد، رفتاری که توسط دیگر همکاران قابل مشاهده است.
هدف از ارزیابی‌ها کمک به افراد جهت درک نقاط قوت و قابل بهبود آنها و درگیر کردن جنبه‌های موردنیاز افراد جهت توسعه فردی و حرفه‌ای آنها میباشد.
تفاوت ارزیابی 360درجه با ارزیابیهای سنتی چیست؟
ارزیابی 360 درجه سازمانی با ارزیابیهای سنتی که پرسنل و کارکنان تنها توسط مدیران مستقیم و از روی عملکرد بررسی میشدند، متفاوت میباشد. ارزیابیسنتی بر پیشرفت کارکنان با توجه به پیشرفت اهداف شغلی تمرکز دارد. ممکن است مدیر در ارزیابی خود از دیگر کارکنان و یا حتی مدیران در مورد شخص موردنظر سؤال کند اما این روند جزئی رسمی از سیستم استاندارد این نوع از بازخورد نیست.
در مقابل، ارزیابی360درجه بر مهارتها، ارتباطات و مشارکتهایی که کارمند انجام میدهد تمرکز دارد. هدف از این بررسیها ارائه یک دیدگاه متعادل در مورد یک کارمند از مجموع دیدگاههای دیگران نسبت به نقش عملکردی وی مانند رهبری، کارگروهی، ارتباطات و تعامل، مدیریت، مشارکت، عادتهای کاری، پاسخگویی، چشم انداز و موارد دیگر مرتبط با شغل شخص میباشد.
ارزیابی و بازخورد 360 درجه به سازمان ها اجازه میدهد تا تأثیر کارکنان بر انجام و پیشبرد اهداف و افزایش رضایت مشتریان که توسط اعضای تیم دیده می‌شود را برآورد کنند.
در طول چند سال گذشته تغییر به یک هنجار در دنیای کسب و کار تبدیل‌شده و تنها سازمان‌هایی که بتوانند تغییرات را به‌آسانی مدیریت کنند، می‌توانند از رقبای خود پیشی بگیرند. بعد از انجام ارزیابی‌ها نیز باید با نحوه مدیریت تغییر در پرسنل و سازمان آشنایی کافی داشته باشید که در مقاله “دلایل مقاومت کارکنان به تغییرات در محیط کار” از مدیرنو، به این موضوع پرداخته‌ایم.
روش کار:
- فرآیند و ابزارهای موردنیاز جهت ارزیابی را انتخاب کنید.
- یک ارزیاب انتخاب کنید.
- از بازخوردها استفاده کنید.
- بازخوردها را مرور و بررسی کنید.
- فرآیندها را با یک سیستم مدیریت عملکرد بزرگ‌تر ادغام کنید.
اگر درست پیاده سازی شود، کارکنان را به ارائه خدمات به مشتری تشویق و به آنها جهت توسعه مهارت‌های فردی کمک می‌کند، اگرچه در صورت پیاده سازی نادرست، سازمان دچار فاجعه‌ایی می‌شود که برای بهبود آن ماه‌ها و سال‌ها زمان نیاز است.
مزایای ارزیابی 360 درجه سازمانی چیست ؟
انجمن آموزش و توسعه آمریکا (ASTD) روشهای آموزشی بیش از 750 سازمان را مرور کرد و 55 سازمان که در فرآیند آموزش پیشرو بودند، بهشدت به بازخورد کارکنان ازجمله بازخورد 360 درجه تکیه کرده و با بررسی این بازخوردها و عملکرد افراد، برنامههای توسعه فردی برای کارکنان در نظر میگرفتند. ASTD همچنین اعلام کرد که 75 درصد این سازمان‌ها برنامههای توسعه فردی و 25 درصد بازخورد 360 درجه کارکنان در سازمان را به‌کار می‌برند.
در سازمان‌هایی که نرم افزار ارزیابی 360 درجه جزئی از سیستم مدیریت عملکرد آنها است، نکات مثبت آن را به خوبی درک کرده و این بررسیها با سازمانشان یکپارچه‌شده است.
7 مورد از مزایای ارزیابی 360 درجه
1- بازخورد بهبود یافته با استفاده از منابع بیشتر
در این روش یک ارزیابی دقیق از همتایان، مدیران، همکاران و سرپرستان فراهم می‌شود. این‌گونه ارزیابیهای چند وجهی، به نسبت ارزیابیهای شخصی قطعیت بیشتری داشته و می‌تواند موجب بهبود شود.
همچنین در زمان مدیران صرفه جویی می‌شود چراکه افراد بیشتری در این فرآیند شرکت می‌کنند. در این روش ارزیابی درک همکاران اهمیت بالایی داشته و به آنها کمک می‌کند تا از دیدگاه دیگر همکاران خود مطلع شوند.
2- توسعه تیم
یکی دیگر از مزایای نرم افزار ارزیابی 360 درجه سازمانی اینست که این روش بازخورد به اعضای تیم کمک می‌کند تا همکاری مؤثر با یکدیگر را فرابگیرند. (به‌طورمعمول اعضای تیم بهتر از سرپرست تیم در جریان عملکرد تیم هستند.) در بازخورد چندوجهی، اعضای تیم مسئولیت بیشتری در مقابل یکدیگر دارند. چراکه دانش کسب‌شده در تیم در میان گروه به اشتراک گذاشته می‌شود و بر عملکرد تمام گروه تأثیر دارد. در صورت وجود یک برنامه ریزی و روند مناسب می‌توان ارتباطات بین گروه را بهبود بخشید و تیم را توسعه داد.
3- توسعه شخصی و سازمانی
بازخورد 360 درجه یکی از بهترین ابزارها برای درک و توسعه نیازهای شخصی و سازمانی میباشد.
4- مسئولیت توسعه حرفه ای
امروزه به دلایل بسیار زیادی سازمان‌ها مسئولیتی جهت توسعه‌ی حرفه‌ای و شغلی کارکنان خود ندارند. بازخورد 360 درجه می‌تواند اطلاعات بسیار خوبی در مورد تمام افراد ارائه کرده و نیاز آنها جهت ارتقای شغلی را شناسایی کند.
علاوه بر این بیشتر کارکنان بیان کرده‌اند که این شیوه ارزیابی به نسبت دیگر روشهای ارزیابی دقیق‌تر بوده و بازتاب مناسب‌تری از عملکرد آنها میباشد. درنتیجه معتبرتر از روش‌هایی ارزیابی‌ای میباشد که تنها توسط سرپرستان انجام می‌شد. این روش اطلاعات مفیدتری جهت توسعه فردی و حرفه‌ای در اختیار افراد قرار میدهد.
5- کاهش تبعیض در سازمان
زمانی که بازخورد عملکرد هر شخص به‌دست‌آمده از تعداد زیاد و متفاوت افراد میباشد، احتمال تبعیض مانند تبعیض نژادی، سنی و یا جنسی کاهش می‌یابد. همچنین “خطای هاله‌ای” (خطایی که باعث می‌شود یک سرپرست میزان عملکرد افراد را بر اساس تعاملات آنها با خود درجه بندی کند) نیز کاهش می‌یابد.
6- بهبود خدمت به مشتریان
هر فرد بازخوردهای ارزشمندی از کیفیت خدمت یا محصول ارائه داده‌شده به مشتری دریافت می‌کند، به‌ویژه در فرآیندهای ارزیابی که شامل مشتریان داخلی و خارجی می‌شود. این بازخورد باید افراد را قادر سازد تا کیفیت محصولات و خدمات را بهبود بخشند، اعتبار سازمان را ارتقا داده و سرعت و جامعیت ارائه افزایش محصول و خدمات را افزایش دهند.
پیشنهاد مطالعه :
7- ارزیابی و تخمین نیازهای آموزشی
این ارزیابی، اطلاعات جامع و کاملی در مورد نیازهای آموزشی سازمان فراهم می‌کند. بنابراین برنامه ریزی برای دوره‌های آموزشی در سازمان‌ها به راحتی امکان‌پذیر میباشد.
بخش آموزش‌های درون و برون سازمانی مدیرنو، با برگزاری همایش‌ها و دوره‌های تخصصی به سازمان‌ها و افراد در راستای افزایش دانش کاربردی و همچنین با برگزاری دوره‌های خصوصی برای سازمان‌ها در جهت افزایش دانش سازمانی و توسعه فردی و شرکتی کمک می‌کند.
بازخورد 360 درجه دارای جنبه‌های مفید و بسیار خوبی برای کارکنان در سازمان میباشد. اما در کنار مزایا، معایبی دارد که در صورت پیاده سازی نادرست این فرآیند ممکن است اتفاق بیافتد.
ارزیابی 360 درجه چگونه انجام می‌شود؟
سازمان‌ها از روشهای مختلفی جهت انجام ارزیابی 360 در مورد پرسنل و کارکنان استفاده می‌کنند. برخی از آنها در همه‌جا یکسان و برخی متناسب بافرهنگ و محیط سازمانی می‌باشند.
هدف این ارزیابی، اخذ نکات کلیدی و مهم از کارکنان بدون دادن اطلاعات بیش‌ازحد به آنها میباشد. به‌طورمعمول مدیریت به دنبال دریافت پاسخ برای سؤالات خاصی میباشد. بنابراین استفاده از بازخورد 360 درجه برای به اشتراک گذاری و ساماندهی اطلاعات در سازمان مناسب است.
برخی از سازمان‌ها از نرم افزار ارزیابی 360 درجه، که هر شخص می‌تواند به خود و دیگران درزمینه موردنظر به صورت آنلاین امتیاز دهد، استفاده کرده و برخی دیگر از پرسشنامه استفاده می‌کنند.
همچنین بعضی از سازمان‌ها برای انجام آن از مشاوران خارجی استفاده می‌کنند. مشاوران داده‌ها را بررسی، تجزیه و تحلیل کرده و با مدیران و کارکنان به اشتراک می‌گذارند. در ادامه مدیران و کارکنان با یکدیگر تعامل کرده و با کمک مشاوران و برای ارتقای شخصی و سازمانی برنامه ریزی می‌کنند.
مدیرنو با در اختیار داشتن دانش و تجربه‌ی موردنیاز، در اجرای ارزیابیهای مختلف در کنار سازمان‌ها بوده و آنها را با توجه به نیاز و خواسته مدیریت ارزیابی می‌کند. همچنین در برنامه ریزی جهت توسعه کارکنان و سازمان، هدف گذاری و ایجاد ساختار مناسب و بهبود سازمان به آنها کمک می‌کند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه به صفحه ارزیابی عملکرد کارکنان و یا مشاوره کسب و کار مدیرنو مراجعه کنید.
منابع: thebalance ، هیئت تحریریه مدیرنو
