پیش بینی فروش فرآیند تخمین درآمد آتی با پیش بینی میزان فروش محصول یا خدمات در هفته، ماه، سه ماهه یا سال آینده است. در سادهترین حالت، این امر، اندازه گیری کمی و پیشبینیشدهای است که نشان میدهد بازار چگونه به تلاشهای یک شرکت برای فروش پاسخ میدهد.
در این مقاله از مدیرنو روش های کمی و کیفی پیش بینی تقاضا و فروش محصول با ویژگی های کلیدی و مثال های گام به گام را تشریح خواهیم کرد. چه در این زمینه تازه کار باشید یا یک حرفهای باتجربه که نیاز به تجدید نظر دارید، از این مقاله به عنوان راهنمای خود استفاده کنید.
چرا پیش بینی فروش مهم است؟
پیشبینیها مربوط به آینده هستند. شرکت های خصوصی زمانی به کسب و کار خود اعتماد می کنند که رهبران بتوانند به پیشبینیها اعتماد کنند. این امر برای شرکت های سهامی عام، باعث اعتبار در بازار می شود.
پیشبینیهای فروش به ارزش یک سازمان اضافه میکند.
امور مالی برای توسعه بودجه برای طرح های ظرفیت و استخدام به پیشبینیها متکی است و تولید از آنها برای برنامه ریزی چرخه های خود استفاده میکند. همچنین این امر به عملیات فروش با برنامه ریزی قلمرو و سهمیه، زنجیره تامین با خرید مواد و ظرفیت تولید، و استراتژی فروش به تدوین استراتژی کانالهای فروشتان کمک می کند.
انواع مختلف پیش بینی های فروش
- پیشبینی فرصت
- پیشبینی فروش خرده فروشی
- پیشبینی فروش تجارت الکترونیک
- پیشبینی خدمات
- پیشبینی مصرف
- پیشبینی نرخ اجرا
اینها تنها چند نمونه هستند. متأسفانه، در بسیاری از شرکتها، این روشها به صورت جداگانه اجرا میشوند که میتواند نتایج نامطلوبی برای کسبوکار ایجاد کنند. برای مثال، اگر اطلاعات پیشبینی به اشتراک گذاشته نشود، بازاریابی محصول ممکن است برنامههای تقاضایی ایجاد کند که با سهمیههای فروش یا سطوح دستیابی به فروش هماهنگ نباشد. این باعث میشود یک شرکت دارای موجودی بسیار زیاد، موجودی بسیار کم، یا اهداف فروش نادرست باشد – همه اشتباهاتی که به نتیجه آسیب میرسانند. تعهد به پیشبینی منظم و با کیفیت می تواند به جلوگیری از چنین اشتباهات پرهزینه ای کمک کند.
پیشنهاد مطالعه :
چرا پیش بینی های فروش پیچیده هستند؟
پیش بینی فروش پیچیده است زیرا فرآیندیست که تحت تأثیر عوامل متعدد و پیچیده قرار دارد که میتواند شامل عوامل زیر باشد:
- تغییرات بازار: بازارها دائماً در حال تغییر هستند؛ تغییرات در نیازها و ترجیحات مشتریان، رقبا و تغییرات در اقتصاد و سیاستهای داخلی و خارجی میتوانند تأثیر گذار باشند.
- تغییرات در رفتار مشتری: رفتار مشتریان تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند تغییرات اقتصادی، تحولات فرهنگی، تکنولوژی، و حتی رویدادهای اجتماعی و سیاسی قرار میگیرد که پیشبینی آنها دشوار است.
- موجودی و تأمین: موجودی و قابلیت تأمین محصولات نیز بر فروشتان تأثیر میگذارد؛ تغییرات در زنجیره تأمین، کیفیت محصولات و قدرت رقابتی میتوانند پیشبینیها را تغییر دهند.
- تغییرات در تکنولوژی: پیشرفتهای تکنولوژیکی میتوانند باعث ایجاد فرصتهای جدید یا تهدیدات برای فروشتان شوند.
- پیچیدگی ساختار دادهها: بسیاری از سازمانها دارای دادههای بسیار پیچیده و حجیمی هستند که تجزیه و تحلیل آنها و استفاده از آنها برای پیشبینی فروش چالشهای خاصی دارد.
پیشنهاد مطالعه :
روش های پیش بینی تقاضا
روش های کیفی پیش بینی تقاضا و فروش محصول
با استفاده از روشهای کیفی، شما میتوانید به طور دقیقتری از نیازها و ترجیحات مشتریان آگاه شده و پیشبینی بهتری از تقاضای محصولات خود داشته باشید. روش های کیفی مختلفی برای پیش بینی تقاضا و فروش محصولات وجود دارد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم:
مصاحبه با متخصصان و مشتریان: این روش شامل مصاحبه با افرادی است که دارای دانش و تجربه در بازار و محصول مورد نظر هستند، مانند مشتریان فعلی، مدیران فروش، و یا تحلیلگران بازار. از آنها میتوانید در مورد روندها، تغییرات، نیازها و ترجیحات بازار اطلاعات جامعی به دست آورید.
گروههای تمرکز: این فرایند شامل تشکیل گروههای کوچکی از مشتریان یا متخصصان است که به صورت جمعی نظرات و ایدههای خود را در مورد محصولات ارائه میدهند. این گروهها میتوانند از جهات مختلف مثل تجربه کاربری، قابلیتها و ارزش افزوده محصول، تاثیرات بسته بندی و برندسازی و … نظرات خود را ارائه دهند.
نظرسنجیها و پرسشنامهها: استفاده از نظرسنجیها و پرسشنامهها برای جمعآوری دادههای کیفی از گروههای بزرگتر از مشتریان یا بازار است. این دادهها میتوانند به شما کمک کنند تا از نگرشها، نیازها و ترجیحات مختلف مشتریان آگاه شوید.
مشاهده مستقیم و مطالعه عمیق: این شامل مطالعه و مشاهده مستقیم رفتار مشتریان و استفاده از محصولات است. با این روش میتوانید الگوهای رفتاری، نیازها و مشکلات مشتریان را بشناسید.
تحلیل محتوا: این شامل تحلیل محتوای مرتبط با محصول شما در وبسایتها، انجمنها، شبکههای اجتماعی و نظرات مشتریان در مکانهای مختلف است. این میتواند به شما درک بهتری از احساسات و نظرات مشتریان نسبت به محصول شما بدهد.
پیشنهاد مطالعه :
روش های کمی پیش بینی تقاضا و فروش محصول
پیش بینی تقاضا و فروش محصول یکی از مهمترین ابزارهای مدیریت است که به کمک آن میتوان بهینهسازی تولید، مدیریت موجودی، و برنامهریزی منابع انسانی انجام داد. روش های مختلفی برای پیش بینی تقاضا و فروش محصول وجود دارد که شامل موارد زیر میشود:
مدلهای آماری و ریاضی: از جمله روشهای معروف در این دسته مدلهای زمانی، مانند ARIMA (تحلیل و پیشبینی دادههای زمانی)، مدلهای رگرسیون، و مدلهای ماشین لرنینگ میباشند. این روشها با استفاده از دادههای گذشته، الگوهای تقاضا را تحلیل و پیشبینی میکنند.
مدلهای خطی و غیرخطی: مدلهای خطی مانند مدل خطی ساده یا مدلهای غیرخطی مانند مدلهای لجستیک، مناسب برای موقعیتهایی هستند که روند تقاضا به صورت خطی نیست.
متدهای مبتنی بر دادههای زمانی: این متدها شامل تحلیل سریهای زمانی، تحلیل فرآیندهای تصادفی، و همچنین روشهای تشخیص نقطه عطف (Changepoint detection) هستند که به تحلیل تغییرات در الگوهای تقاضا کمک میکنند.
روشهای تحلیل اطلاعات کمپین: برای صنایع خاصی مانند صنعت تبلیغات یا فروشهای ویژه، استفاده از اطلاعات واکنش به کمپینهای تبلیغاتی میتواند به پیشبینی تقاضا کمک کند.
روشهای تحلیل اثربخشی (Effectiveness analysis): این روشها معمولاً برای ارزیابی اثربخشی تغییرات در استراتژیهای بازاریابی و فروش استفاده میشوند، که میتوانند نقش مهمی در پیشبینی تغییرات در تقاضا داشته باشند.
تکنیکهای تجربی و تخمینهای کوتاهمدت: برخی شرکتها واکنش تقاضا را از طریق برآورد دستی و یا با استفاده از تجربه کارکنان و فروشندگان تخمین میزنند، این روش برای محصولات جدید و یا در بازارهای کوچک ممکن است کارآمد باشد.
نحوه پیش بینی دقیق فروش محصول
1- روندهای گذشته را ارزیابی کنید
فروش سال قبل را بررسی کنید. اعداد را بر اساس قیمت، محصول، نمایندگی، دوره فروش و سایر متغیرهای مرتبط تقسیم کنید. آنها را در یک «نرخ فروش» بسازید، که مقدار فروش پیشبینیشده در هر دوره است. این اساس پیشبینی شما را تشکیل می دهد.
2- تغییرات را لحاظ کنید
اینجاست که پیشبینی جالب می شود. پس از اینکه نرخ اجرای اولیه فروشتان را به دست آوردید، میخواهید آن را با توجه به چندین تغییر که میبینید تغییر دهید. مثلا:
- قیمت گذاری: آیا قیمت محصولاتی را تغییر می دهید؟ آیا رقبای وجود دارند که ممکن است شما را مجبور به اصلاح طرح های قیمت گذاری خود کنند؟
- مشتریان: پیشبینی میکنید امسال چند مشتری جدید وارد شوند؟ سال قبل چند فرود آمدید؟ آیا نمایندگان جدیدی استخدام کرده اید، در معرض نام تجاری قابل اندازه گیری قرار گرفته اید، یا احتمال به دست آوردن مشتریان جدید را افزایش داده اید؟
- تبلیغات: آیا امسال تبلیغات جدیدی را اجرا خواهید کرد؟ ROI در تبلیغات قبلی چقدر است و انتظار دارید تبلیغات جدید چگونه مقایسه شوند؟
- کانال ها: آیا کانال، مکان یا منطقه جدیدی باز می کنید؟
- تغییرات محصول: آیا در حال معرفی محصولات جدید هستید یا مجموعه محصولات خود را تغییر می دهید؟ چقدر طول کشید تا محصولات قبلی در بازار مورد توجه قرار گیرند؟ آیا انتظار دارید محصولات جدید نیز به همین شکل عمل کنند؟
3- روندهای بازار را پیشبینی کنید
اکنون زمان آن است که تمام رویدادهای بازاری را که ردیابی کرده اید، پیشبینی کنید. آیا شما یا رقبایتان وارد بورس خواهید شد؟ خریدی را پیشبینی می کنید؟ آیا قانونی وجود دارد که نحوه دریافت محصول شما را تغییر دهد؟
4- نظارت بر رقبا
احتمالاً قبلاً این کار را انجام میدهید، اما محصولات و کمپینهای رقبا، بهویژه بازیگران اصلی در این فضا را در نظر بگیرید. همچنین اطراف را بررسی کنید تا ببینید آیا رقبای جدیدی ممکن است وارد بازار شما شوند یا خیر.
5- در نظر گرفتن طرح های توسعه تجاری
تمام برنامه های استراتژیک کسب و کار خود را اضافه کنید. آیا در حالت رشد هستید؟ پیشبینیهای استخدام برای سال چیست؟ آیا بازارهای جدیدی وجود دارد که مد نظر شماست یا کمپین های بازاریابی جدیدی؟ چگونه ممکن است همه اینها بر پیشبینی تأثیر بگذارد؟
هنگامی که این موارد را کمی کردید، آنها را در پیشبینی خود بسازید. شما میخواهید که همه چیز به صورت جزئی مشخص شود، بنابراین میتوانید پیشبینی را تا حد امکان به صورت جزئی درک کنید. ذینفعان مختلف در شرکت احتمالاً میخواهند جنبههای مختلف پیشبینی را درک کنند، بنابراین لازم است که بتوانید تا جایی که لازم است بزرگنمایی یا کوچکنمایی کنید.
پیشنهاد مطالعه :
فرمول پیش بینی فروش محصول
فرمول پیش بینی فروش محصول میتواند بسته به نوع کسب و کار و شرایط مختلف متفاوت باشد، اما یکی از فرمول های سادهتر برای پیش بینی فروش میتواند به شکل زیر باشد:
فروش پیشبینی شده=فروش فعلی×(1+نرخ رشد)
در اینجا:
- فروش فعلی: مقدار فروش کنونی شما در یک دوره زمانی مشخص.
- نرخ رشد: درصد تغییر پیشبینی شده در فروش برای دوره زمانی بعدی.
برای مثال، اگر فروش فعلی شما ۱۰۰۰ واحد باشد و نرخ رشد پیشبینی شده برابر با ۱۰٪ باشد، پیشبینی فروش شما برای دوره زمانی بعدی به صورت زیر خواهد بود:
فروش پیشبینی شده=1000×(1+0.10)=1000×1.10=1100
این فرمول به طور ساده برای پیشبینی فروش در شرایطی که تغییرات نسبتاً پیشبینیشده و قابل محاسبهای دارید، کاربرد دارد. البته، در صورت وجود عوامل پیچیدهتر مانند تغییرات فصلی، نوسانات بازار و فاکتورهای اقتصادی دیگر، ممکن است نیاز به مدلها و ابزارهای پیشرفتهتری داشته باشید.
جدول پیش بینی فروش محصول
جدول پیش بینی فروش یک ابزار مهم در مدیریت کسب و کار است که برای برنامهریزی مالی، مدیریت موجودی، تجزیه و تحلیل عملکرد و تصمیمگیریهای استراتژیک استفاده میشود. این جدول به کمک مدیران و تیمهای فروش و بازاریابی میآید تا بتوانند برنامهریزیهای دقیقتری برای تأمین مواد اولیه، مدیریت موجودی، انتخاب استراتژیهای بازاریابی و اقدامات تصحیحی دیگر انجام دهند. از طریق بهروزرسانی دورهای و تطابق با وضعیت واقعی فروش، این جدول به عنوان یک ابزار مهم برای مدیریت بهینه فروش و سوددهی کسب و کار عمل میکند.
این جدول معمولاً شامل چندین مورد اصلی است:
- زمانبندی: این قسمت شامل بازه زمانی مورد نظر برای پیشبینی فروشتان است، مثلاً ماهانه، فصلی یا سالانه.
- محصولات یا خدمات: فهرست محصولات یا خدماتی که میخواهید پیشبینی فروششان را ارائه دهید.
- واحد فروش: میزان فروش هر محصول یا خدمت به واحد (مثلاً تعداد، وزن، حجم و غیره) که به عنوان واحد اندازهگیری برای فروش استفاده میشود.
- قیمت فروش: قیمت هر واحد از محصولات یا خدمات که در پیشبینی استفاده میشود.
- پیشبینیفروش: مقدار پیشبینیشده برای فروش هر محصول یا خدمت در هر بازه زمانی، که معمولاً بر اساس تحلیلهای مختلف از جمله تاریخچه فروش، روندهای بازار، تغییرات مشتریان و سایر عوامل تعیین میشود.
پیشنهاد مطالعه :
چگونه یک جدول پیش بینی فروش را رسم کنیم؟
1. تعیین متغیرها و زمانبندی
– ابتدا باید متغیرهایی را که میخواهید در پیشبینی فروشتان استفاده کنید، مشخص کنید. به عنوان مثال، میتوانید متغیرهایی مانند ماه، فصل، سال، واحد فروش و … را در نظر بگیرید.
– برای زمانبندی نیز باید تصمیم بگیرید که آیا میخواهید فروشتان را بر حسب ماه، فصل یا سال نشان دهید.
2. جمعآوری دادهها
– برای هر یک از متغیرهایی که انتخاب کردهاید، دادههای مربوطه را جمعآوری کنید. بهتر است از دادههای گذشته یا دادههای مشابه برای پیشبینی استفاده کنید.
3. تحلیل دادهها و پیشبینی
– با استفاده از دادههای جمعآوری شده، مدلهای مختلف را برای پیشبینی فروشتان امتحان کنید. میتوانید از روشهای مختلفی مانند رگرسیون، شبکههای عصبی، یا روشهای سادهتر مانند روش میانگین متحرک استفاده کنید.
4. طراحی جدول
– بعد از پیشبینی مقادیر فروشتان، جدول را طراحی کنید. در ستونهای جدول میتوانید زمانبندی را (ماه، فصل، سال) و در ردیفها متغیرهای دیگری مانند فروش و … را نمایش دهید.
5. رسم جدول
– در نهایت، با استفاده از ابزارهای نرمافزاری مانند Excel، Google Sheets یا حتی با دست به رسم جدول را انجام دهید. اطمینان حاصل کنید که اطلاعات درست و کامل باشد و جدول به صورت واضح نمایش داده شود.
مثال
یک مثال ساده از جدول پبش بینی فروش محصول میتواند به شکل زیر باشد:
| ماه | پیشبینی فروش (واحد) |
|————-|—————————-|
| فروردین | 1000 |
| اردیبهشت | 1200 |
| خرداد | 1100 |
| تیر | 1300 |
| مرداد | 1400 |
| شهریور | 1500 |
“`
نکات پایانی
- حتماً در طراحی جدول به نمایش دادن اطلاعات به صورت واضح و منطبق با استفادهکنندگان توجه کنید.
- استفاده از رنگها و ستونهای منظم میتواند خوانایی جدول را بهبود بخشد.
با این روند میتوانید به راحتی یک جدول پیشبینی فروش محصول ایجاد کنید که بر اساس دادهها و مدلهای پیشبینی شده شما نمایش داده شود.
پیشنهاد مطالعه :
کلیدهای موفقیت در پیش بینی فروش محصول
بهبود دقت پیشبینیها و کارایی روش های پیش بینی فروش محصول به عوامل متعددی از جمله هماهنگی سازمانی قوی، اتوماسیون، دادههای قابل اعتماد و فرآیند مبتنی بر تحلیل بستگی دارد. در حالت ایده آل باید به صورت زیر باشد:
مبتنی بر همکاری: رهبران باید ورودی ها را از انواع نقش های فروش، واحدهای تجاری و مناطق ترکیب کنند. تیمهای فروش خط مقدم میتوانند در اینجا ارزش زیادی داشته باشند و چشماندازی را در مورد بازاری که قبلاً در نظر نمیگرفتید ارائه میکنند.
داده محور: تجزیه و تحلیل پیشبینیکننده میتواند تأثیر ذهنیت را کاهش دهد، که اغلب بیشتر به عقبنگر است تا آیندهنگر. استفاده از تعاریف رایج داده ها و خطوط مبنا باعث تقویت همسویی و صرفه جویی در زمان می شود.
در زمان واقعی تولید شده است: سرمایهگذاری در توانایی زمان واقعی برای تصحیح یا پیشبینی مجدد دوره به رهبران فروش این امکان را میدهد تا به سرعت بینش خود را به دست آورند تا بتوانند تصمیمات آگاهانهتری بگیرند. این به آنها امکان می دهد تا به سرعت و با دقت پیشبینی را بر اساس تقاضا یا تغییرات بازار به روز کنند.
تک منبعی با چند نما: ایجاد پیشبینی بهعنوان یک منبع واحد داده، دید بسیار خوبی در عملکرد نمایندگی، منطقه و شرکت به شما میدهد و به همسو کردن عملکردهای مختلف کسبوکار در سراسر سازمان کمک میکند.
در طول زمان بهبود یافته است: از بینشهای ارائه شده توسط فرآیند پیشبینی بهبودیافته برای ایجاد پیشبینیهای آینده دقیقتر استفاده کنید که در آن دقت در طول زمان در برابر مجموعهای از اهداف دقت بهبود مییابد.
شرکتهایی که فرآیندها و ابزارهای پیشبینی پیشرفتهتری دارند، بهتر از همتایان خود عمل میکنند، زیرا محرکهای کسبوکار خود را عمیقتر درک میکنند و میتوانند نتیجه یک دوره فروش را قبل از پایان دوره شکل دهند.
عمده ترین چالش های پیش بینی فروش محصول
ایجاد یک پیشبینی دقیق میتواند دشوار باشد. در اینجا برخی از مهمترین چالش هایی وجود دارد که باید از آنها اجتناب کنید:
دقت و بی اعتمادی
هنگامی که شرکت ها از صفحات گسترده استفاده می کنند، ممکن است با مشکلاتی با دقت مواجه شوند که به نوبه خود پیشبینی غیر قابل اعتمادی را ایجاد می کند.
ذهنیت
اگرچه تولید یک پیشبینی با کیفیت تا حد کمی به تصمیمگیری خوب پیشبینیکننده در مورد نحوه استفاده از دادهها بستگی دارد، به طور کلی، شرکتها بیشتر از آنچه باید بر قضاوت و تحلیلهای پیشبینی معتبر متکی هستند.
قابلیت استفاده
زمانی که پیشبینی به نحوی برای ذینفعان در سراسر شرکت مفید نباشد، بسیار کمتر از آنچه باید باشد، موثر می شود. یک پیشبینی خوب باید دادههای مرتبط و قابل درک را برای چندین تیم تولید کند.
ناکارآمدی
زمانی که در فرآیند پیشبینی، ناکارآمدی وجود دارد، انجام آن میتواند دشوار باشد. به عنوان مثال، زمانی که مالکان متعددی وجود دارد، یا فرآیند آن به وضوح با مجموعهای از قوانین استاندارد بیان نشده است، ممکن است در مورد نحوه تولید آن اختلاف نظر وجود داشته باشد.
پیشبینیها در سراسر شرکت
برای پیشبینی در سرتاسر سازمان، یک شرکت به عناصر متفاوتی از هر عملکرد تجاری نیاز دارد. در اینجا عملکردهای مختلف می توانند به پآن کمک کنند:
- فروش: نمای پایین به بالا را با استفاده از داده های CRM و PRM ارائه می دهد و از رهبران فروش قضاوت می کند. پمی تواند این فرآیند را از طریق عملکرد عملیات فروش، با استفاده از ابزارهای مناسب و گزارش دهی مدیریت کند.
- امور مالی: راهنمایی های کلان اقتصادی را ارائه می دهد و با تیم های محصول کار می کند. امور مالی می تواند به ادغام پیشبینی با نرم افزار برنامه ریزی مالی خود کمک کند.
- بازاریابی: راهنمایی های کلان بازار را به خصوص در صنایعی مانند مخابرات، خرده فروشی و CPG ارائه می دهد. بازاریابی همچنین می تواند داده های بازار را در اختیار تیم های مالی قرار دهد.
- زنجیره تامین: ورودی در مورد منابع و تولید را فراهم می کند.
- HR: به برنامهریزی ظرفیت فروش و پیشبینی تعداد کارمندان بر اساس فرسودگی و نیازهای کارکنان در هر عملکردی که درآمدی مانند مراکز تماس، خدمات حرفهای و فروشگاههای خردهفروشی را تحت تأثیر قرار میدهد، کمک میکند.
- IT: با ارائه پلتفرم ها، داده ها، یکپارچه سازی و پشتیبانی فنی به پیشبینی کمک می کند.
نتیجه گیری
پیشبینی دقیق فروش نیاز به تحلیل دقیق و گاهی حتی استفاده از روشهای پیچیده مانند مدلهای پیشرفته یادگیری ماشین و تجزیه و تحلیل پیشرفته دادهها دارد. همچنین، در مواجهه با عدم قطعیتهای مختلف، تجربه و شناخت عمیق از بازار و شرایط میتواند به شما کمک کند تا پیشبینیهای دقیقتری ارائه دهید.
در کل، انتخاب روش های کمی و کیفی مناسب برای پیش بینی فروش محصول و تقاضا بستگی به نوع صنعت، دادههای موجود، و اهداف مورد نظر دارد. استفاده از یک ترکیب از روشها و تکنیکها میتواند دقت و قابلیت آن را بهبود بخشد.
اگر کسب و کار شما نیاز به مشاوره فروش و بازاریابی و یا آموزش فروش و بازاریابی برای کارکنان دارد پیشنهاد می شود همین الان با کارشناسان ما به صورت رایگان تماس بگیرید .
منبع: anaplan و هیئت تحریریه مدیرنو