در این مقاله از مدیرنو؛ به اینکه نقش افراد در تیم و ویژگی اعضای گروه چیست می‌پردازیم. آیا می‌دانید انواع نقش ها در کار تیمی و گروه کدامند؟ با درک وظایف و نقش افراد تیم، درک خواهید کرد که هرکدام از اعضاء برای دستیابی به هدف مورد نظر چه عملکردی باید ارائه دهند. در اغلب موارد با وجود روشن و مشخص بودن نقش‌ها و مسئولیت‌ها، تمام پتانسیل تیم در مدت کوتاهی سقوط خواهد کرد.
در تیم‌هایی که شما با آن‌ها کار می‌کنید این اتفاق چطور رخ می‌دهد؟
شاید در برخی موارد انتظاری را که از افراد دارید به‌درستی انجام نمی‌شود و یا شاید برخی دیگر از انعطاف کافی برخوردار نباشند، درنتیجه همه چیز دچار رخنه و شکاف می‌شود و یا حتی ممکن است یکی از افراد تیم دچار ناامیدی شود چرا که نگرش او با سایرین در تضاد است.
انواع نقش ها در کار تیمی به 9 دسته تقسیم‌بندی می شوند(مدل بلبین) که این نقش‌های مشخص موجب موفقیت تیم می گردد. برای شناخت نقش هر یک از اعضای تیم می توانید از تست آنلاین بلبین استفاده کنید.
6 نقش کلیدی افراد تیم
- شکل‌دهندگان یا موتورهای محرک گروه (Shaper)
- افراد اجرایی (Implementer)
- کامل‌کننده‌ها یا تمام‌کننده‌ها (Completer-Finisher)
- هماهنگ کننده ها (Cordinator)
- گروهی کارها یا دیپلمات‌ها (Team Workers)
- کاشف یا محقق منابع (Resource Investigator)
ایجاد تعادل بیشتر در افراد تیم
شما به‌عنوان عضوی از تیم از طریق درک درست از نقش خودتان در درون تیم می‌توانید نقاط قوت خود را بهبود و گسترش داده و نقاط ضعف خودتان را مدیریت کنید. این درک از موقعیت، موجب بهبود نوع ارتباط شما با سایر افراد تیم خواهد شد. غالباً رهبران تیم‌ها و توسعه دهندگان از این مدل برای ایجاد تعادل بیشتر در تیم استفاده می‌کنند.
اگر تمامی افراد تیم سبک رفتاری و نقش مشابهی داشته باشند، در این صورت ممکن است که تیم نامتعادل شود. اگر همه‌ی افراد تیم از قدرت کار گروهی مشابهی برخوردار باشند ممکن است برای انجام وظایف و مسئولیت‌های خود به‌جای همکاری با یکدیگر، رقابت کنند.
با دانستن این مطالب شما می‌توانید دریابید که چه نقش‌هایی در درون تیم نیاز به پوشش دارند و یا اینکه چه میزانی تنش رفتاری و یا ضعف در میان افراد تیم وجود دارد.
پیشنهاد مطالعه :
* نکته:
مدل بلبین بر پایه‌ی مشاهدات رفتار و سبک ارتباط میان فردی می‌باشد. بلبین پیشنهاد می‌دهد که افراد تمایل دارند خودشان را با یک نقش خاص تطبیق دهند.
توجه: ممکن است شما و افرادی که با آن‌ها کار می‌کنید، در شرایط متفاوت رفتار و واکنش‌های متفاوتی از خود نشان دهید. شرایطی مانند حضور در یک تیم جدید یا تغییری در فعالیت تیم فعلی.
همچنین این مسئله را در نظر داشته باشید که نظریه‌های دیگری نیز در رابطه با تیم وجود دارند که برخی از آن‌ها مکمل این نظریه و برخی دیگر با آن در تعارض هستند.
شناخت مدل نقش تیم از بلبین
بلبین نُه نقش برای افراد تیم در نظر گرفته و همه‌ی آن‌ها را در سه گروه دسته‌بندی کرده است. هرکدام از این نقش‌ها در تیم به نوع رفتار و قدرت روابط بین فردی بستگی دارد.
در مقاله “مهارت‌های مهم در مدیریت تیم”، از مدیرنو، با روش‌های مهم و کاربردی در مدیریت تیم خود آشنا خواهید شد.
پیشنهاد مطالعه :
1- نقش بر پایه فعالیت (افراد عمل گرا)
1-1- شکل‌دهندگان یا موتورهای محرک گروه (Shaper)
1-2- افراد اجرایی (Implementer)
1-2- کامل‌کننده‌ها یا تمام‌کننده‌ها (Completer-Finisher)
شکل دهندگان یا موتورهای محرک گروه (SH)
شکل دهندگان افرادی هستند که چالش‌های ایجادشده در تیم را بهبود می‌بخشند. آن‌ها افراد پرانرژی و معمولاً برونگرایی هستند که از تحریک کردن دیگران لذت می‌برند و همیشه بهترین رویکرد را برای حل مسائل پیدا می‌کنند. این افراد کسانی هستند که همه‌چیز را به هم می‌زنند تا اطمینان حاصل کنند که همه‌ی احتمالات در نظر گرفته‌شده است.
از نقاط ضعف این افراد این است که اغلب اوقات شکل دهندگان باوجود مشکلاتی که در چالش‌های به وجود آمده مشاهده می‌کنند بازهم تمایل دارند تا شجاعانه به سمت آن بروند درصورتی‌که افراد دیگر تسلیم شدن را ترجیح می‌دهند. نقطه‌ضعف بالقوه‌ی این افراد جروبحث کردن است که ممکن است برای دیگران آزاردهنده باشد.
افراد اجرایی (IMP)
افراد اجرایی کسانی هستند که کارها را انجام می‌دهند. این افراد ایده‌ها و مفاهیم پذیرفته‌شده در تیم را به فعالیت‌ها و برنامه‌های کاربردی تبدیل می‌کنند. آن‌ها معمولاً افرادی محافظه‌کار و باانضباط هستند که کارها را به‌صورت سیستماتیک و کارا و بسیار سازماندهی‌شده انجام می‌دهند. این افراد کسانی هستند که شما می‌توانید برای انجام کارها روی آن‌ها حساب کنید.
یکی از ایرادات این افراد شاید نا منعطف بودن آن‌ها باشد و اینکه در برابر تغییرات تا حدی مقاومت می‌کنند.
کامل کننده ها – تمام کننده ها (CF)
کامل‌کننده‌ها – تمام‌کننده‌ها افرادی هستند که پروژه‌ها را به‌طور کامل به‌پایان می‌رسانند. آن‌ها از اینکه در انجام پروژه‌ها خطایی وجود نداشته باشد و یا حذفیاتی صورت نگرفته باشد، اطمینان حاصل می‌کنند. این افراد به جزئیات کوچک توجه می‌کنند.
این افراد خیلی به مهلت تعیین‌شده برای تکمیل پروژه توجه دارند و به علت همین نگرانی و توجه، به گروه فشار می‌آورند تا کار موردنظر را در زمان تعیین‌شده به‌پایان برسانند. تعریف این افراد از یک فرد حرفه‌ای این است: باوجدان و مشتاق.
بااین‌حال از نقاط ضعف قابل‌قبول این افراد این است که ممکن است نگرانی‌های غیرضروری داشته باشند و شاید تفویض اختیار نیز برای آن‌ها سخت باشد.
2- نقش بر پایه‌ی افراد (مردم گرا)
2-1- هماهنگ کننده ها (Cordinator)
2-2- گروهی کارها یا دیپلمات‌ها (Team Workers)
2-3- کاشف یا محقق منابع (Resource Investigator)
هماهنگ کننده ها (CO)
هماهنگ کننده‌ها افرادی هستند که به‌صورت سنتی نقش رهبری تیم را بر عهده‌دارند و همچنین به‌عنوان رئیس نیز به آن‌ها اشاره می‌شود. آن‌ها تیم را برای درک و فهم اهداف موردنظر راهنمایی می‌کنند. این افراد معمولاً شنوندگانی عالی هستند و همچنین به‌طور طبیعی توانایی تشخیص جایگاه هرکدام از اعضاء تیم را در جدول سازمانی دارند. آن‌ها افرادی آرام هستند و در تفکیک وظایف بسیار مؤثر و تأثیرگذار عمل می‌کنند.
نقطه‌ضعف این افراد این است که با تفویض اختیار بیش‌ازحد، از مسئولیت‌های شخصی خود دور می‌شوند و تمایل به دست‌کاری آن‌ها دارند.
گروهی کارها یا دیپلمات ها (tw)
گروهی کارها افرادی هستند که در حال ارائه پشتیبانی هستند تا اطمینان حاصل کنند که افراد درون تیم به‌صورت اثربخش باهم همکاری می‌کنند. این افراد نقش مذاکره کنندگان را در درون تیم دارند. همچنین آن‌ها افرادی انعطاف‌پذیر، دیپلماتیک، حساس و باهوش هستند. گرایش آن‌ها به سمت افرادی است که در گرفتن حق خود توانا هستند مگر اینکه اولویت تیم همبستگی و کمک کردن به افراد همراه باشد. ضعف این افراد این است که گرایشات غیرمنطقی دارند و در مباحثه‌ها و تصمیم گیری‌ها نامتعهد هستند و این وضعیت را حفظ می‌کنند.
کاشف یا محقق (RI)
محققان خلاق و کنجکاو هستند. آن‌ها گزینه‌های قابل‌دسترسی را کشف می‌کنند، مخاطبین را گسترش می‌دهند و به‌عنوان نماینده‌ی تیم برای به‌دست آوردن منابع برای تیم به مذاکره می‌پردازند. آن‌ها اعضای پرشور و مشتاق گروه هستند، کسانی که با شناسایی و کار کردن با ذینفعان خارج از گروه به تکمیل اهداف گروه کمک می‌کنند. آن‌ها معمولاً به خارج سازمان می‌روند و اغلب افراد برون گرایی هستند. درواقع غالباً به نظرات و ایده‌های دیگران گوش می‌دهند و پذیرای آن‌ها هستند.
نقطه ضعف این افراد اینست که به‌سرعت اشتیاق خود را از دست می‌دهند و اغلب بیش ازحد خوش بین هستند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در رابطه با مدیریت کسب و کار به صفحه آموزش درون سازمانی مدیرنو مراجعه فرمایید.
برای کسب اطلاعات بیشتر با ما در ارتباط باشید.
کلیدواژه ها:نقش افراد در گروه, انواع نقش ها در کار تیمی