در این مقاله به استخدام خانواده و دوستان و انواع مزایا و معایب و نحوی راهبری آنها میپردازیم. بسته به صنعت شما، ممکن است بسیار متداول باشد که خانواده و دوستان با هم کار کنند. کار کردن با بستگان و اقوام برای افراد و کارفرمایان آنها دارای مزایا و معایبی است. درک مزایا و معایب این امر می تواند به شرکت ها و مدیران استخدام اجازه دهد تا ارزیابی کنند که آیا می خواهند فردی را استخدام کنند که با یکی از کارمندان فعلی در ارتباط است یا خیر؟
استخدام خانواده و دوستان شامل چه مواردی است؟
استخدام خانواده و دوستان زمانی است که یک شرکت فردی را استخدام می کند و سپس فردی که نزدیک به آنها است را استخدام می کند. این رابطه ممکن است از طریق پیوندهای خانوادگی مانند والدین، خواهر یا برادر، فرزند، پسر عمو یا یکی دیگر از اعضای خانواده باشد. همچنین می‌تواند شامل روابطی باشد که از طریق ازدواج شکل گرفته است، مانند همسر کارمند. در برخی موقعیت‌ها، استخدام بستگان مشکلی نیست، اما در موقعیت‌های دیگر، می‌تواند باعث ایجاد مشکلاتی شود یا به دلیل خویشاوندی و یا به این دلیل که دیگران فرض می‌کنند که خویشاوندی در میان است.
خویشاوندی چیست؟
استخدام خویشاوندان، که به آن خویشاوندی نیز می گویند، زمانی اتفاق می افتد که صاحبان قدرت و اقتدار اعضای خانواده خود را استخدام کنند. این می تواند یک موضوع حساس برای بسیاری از مشاغل باشد و نحوه مشاهده این عمل می تواند به طور قابل توجهی از شرکتی به شرکت دیگر متفاوت باشد. خویشاوندی می تواند به اعتبار یک کسب و کار آسیب برساند و حمایت کارمندان غیرمطلوب را کاهش دهد. همچنین می تواند خلاقیت و کیفیت عملکردهای مدیریتی را کاهش دهد. برخی از سازمان‌های بزرگ‌تر اکنون سیاست‌های «ضد خویشاوندی» را اجرا کرده‌اند که بستگان خود را از کار در یک شرکت یا بخش منع می‌کند.
با این حال، این دیدگاه بسیار متفاوتی با دیدگاه بسیاری از مشاغل خانوادگی و در مقیاس کوچکتر است که خویشاوندگرایی را در چشم انداز مطلوب تری می بینند. در این نوع سازمان‌ها، بستگان اغلب در زمینه‌های مدیریتی مختلف آموزش می‌بینند تا اطمینان حاصل شود که در زمان بازنشستگی یا فوت نسل‌های قدیمی‌تر، فعالیت‌های تجاری تداوم خواهد داشت.
استخدام خانواده و یا دوستان کارکنان فعلی در یک محل کار، هم جوانب مثبت و هم منفی دارد.
عناصر خویشاوندی
در رابطه با خویشاوندی، «بستگان» به افرادی گفته می‌شود که رابطه «نزدیک» با یک کارمند دارند. این می تواند به این معنی باشد:
- افرادی که در درجه سوم خویشاوندی خونی یا ازدواجی دارند.
- افرادی که وضعیت زندگی آنها مشابه وضعیت زندگی یکی از بستگان نزدیک است.
- اقوام می توانند شامل موارد زیر باشند، اما محدود به آنها نمی شوند: والدین، خواهر و برادر، پدربزرگ و مادربزرگ، همسر، شریک زندگی، فرزندان، فرزند خوانده، نوه، خاله، عمه، عموزاده، برادرزاده و خواهرزاده.
مزایا استخدام خانواده و دوستان کارمندان
مزایای استخدام یکی از اعضای خانواده و دوستان کارمندان به شرح زیر است:
1-دسترسی به کارجوهای واجد شرایط
تمایل به استخدام یکی از اعضای خانواده یا دوستان یک کارمند ممکن است به مدیران استخدام اجازه دهد تا کارمند واجد شرایطی را پیدا کنند، که برای کار به جایی مراجعه نکرده است. و صرفا از طریق معرفی خانواده و دوستان به جایگاه مورد نظر پی برده باشند. این می تواند به سازمان اجازه دهد در این شرایط معظل نیرو، به سرعت نیروهای واجد شرایط خود را جذب نماید.
پیشنهاد مطالعه :
2- افزایش وفاداری در بین کارکنان مرتبط
پس از استخدام یکی از اعضای خانواده خود، یک فرد ممکن است احساس وفاداری بیشتری نسبت به کارفرمای خود داشته باشد، که می تواند نرخ حفظ کارمندان را افزایش دهد. هر دو کارمند ممکن است سعی کنند از مشاغل یکدیگر حمایت کنند.
پیشنهاد مطالعه :
3- زوج ها فرهنگ شرکت را درک می کنند
همسران کارمندان فعلی ممکن است قبل از مصاحبه برای این نقش، اطلاعات زیادی در مورد شرکت داشته باشند. این امر باعث می‌شود مدیران استخدام به راحتی بتوانند تصویری از محیط حرفه‌ای سازمان و فرهنگ شرکت به انها ارائه دهند.
پیشنهاد مطالعه :
مزایای استخدام اعضای خانواده و دوستان خودتان:
- شما اعضای خانواده خود را به خوبی می شناسید، بنابراین نقاط قوت و ضعف آنها را می شناسید.
- شما نیازی به بررسی پیشینه ندارید و می توانید اطلاعات حساس را به آنها اعتماد کنید.
- اعضای خانواده می خواهند کسب و کار شما موفق شود.
- در روزهای سخت، اعضای خانواده شما در کنار شما خواهند بود.
معایب استخدام خانواده و دوستان کارمندان
در اینجا برخی از معایب استخدام یکی از افراد خانواده یا دوستان یک کارمند آورده شده است:
1- درگیری های شخصی در محل کار
زمانی که اعضای خانواده کارفرمای یکسانی داشته باشند، امکان ورود درگیری های شخصی به محیط کار را ایجاد می کند. این می تواند تأثیر منفی بر توانایی افراد در تمرکز و تکمیل وظایف شغلی خود داشته باشد. اطمینان از حضور اعضای خانواده در بخش‌های مجزا یا بیان شفاف انتظارات حرفه‌ای برای هر فرد می‌تواند به کاهش تعارضات محل کار کمک کند.
پیشنهاد مطالعه :
2- رنجش در میان سایر کارمندان
پس از استخدام یکی از اعضای خانواده یک فرد، سایر کارمندان ممکن است از کارمندان مربوطه رنجش دهند. سایر اعضای تیم ممکن است معتقد باشند که طرفداری در میان است، یا ممکن است طرفداری واقعی وجود داشته باشد. اگر شرکتی یکی از بستگان یک کارمند را استخدام کند اما یکی از بستگان کارمند دیگر را بر اساس صلاحیت ها استخدام نکند، می تواند باعث ایجاد رنجش در محل کار شود.
3- غیبت های متعدد برای وضعیت های اورژانسی خانوادگی
شرایط اضطراری خانوادگی ممکن است مانع از حضور چند کارمند در یک زمان در صورت نیاز شود. حضور چند نفر از اعضای تیم در یک روز می‌تواند بر سایر کارمندان فشار وارد کند.
4- دلخوری از انتظارات کاری
اگر انتظار داشته باشید که اعضای خانواده یا دوستانتان زودتر بیایند یا دیر بمانند تا کار را انجام دهند، ممکن است ناراحت شوند.
5- از بین رفتن مرز بین کار و زندگی شخصی
در صورت وارد شدن مشکلات و تنش های خانوادگی به محیط کار می تواند باعث ایجاد مشکلاتی شود. یک استدلال رایج علیه خویشاوند گرایی این است که توانایی یک فرد برای تصمیم گیری و کمک به رشد حرفه ای می تواند به دلیل روابط عاطفی آنها متوقف شود.
معایب استخدام اعضای خانواده خودتان:
1- انتظار آزادی بیشتری دارند.
وقتی‌که شما دوستان یا اعضای خانواده‌تان را استخدام می‌کنید شاید بعضی‌اوقات آنها انتظار آزادی‌های شغلی و شخصی داشته باشند که در روابط معمولی بین کارمند- رئیس این انتظارات را ندارند. مرخصی، ضرب‌الاجل‌های ازدست‌رفته، تأخیر، زودتر به خانه رفتن یا حتی یک سطح اختیار بالاتر و تصمیم گیری فراتر ازآنچه مقام و رتبه‌ی آنها به‌صورت نرمال به آنها اجازه می‌دهد، تنها چند مورد از این انتظارات بالقوه هستند که به ذهن می‌رسند.
البته نمی‌گوییم که این اتفاق همیشه رخ می‌دهد، اما احتمال بیشتری وجود دارد که این اتفاق بیافتد. مراقب باشید، این می‌تواند یک افت باشد و می‌تواند منجر به هرج‌ومرج در داخل سازمان بشود.
2- ورودی ناخواسته‌ای را ارائه می‌دهند.
شما رئیس هستید و این مسئله که تجارت شما چطور به‌پیش رود دست خودتان است.
دوستان و اعضای خانواده‌تان که برای شما کار می‌کنند ممکن است نصیحت‌های ناخواسته‌ای را پیشنهاد کنند که نادیده گرفتن آنها می‌تواند سخت باشد و مخالفت با آنها سخت‌تر است. فقط به خاطر اینکه آنها دوستان و اعضای خانواده‌تان هستند به این معنا نیست که شما باید به نصیحت آنها گوش کنید یا به آن اعتنا نمایید، اما ساکت کردن آنها بدون ترس از رنجاندنشان سخت می‌شود.
اگر آنها فقط کارمندانتان بودند و شما آنها را نمی‌شناختید این موضوع را تحمل می‌کردید؟ نه، بنابراین امکان دارد شما خود را مجبور کنید که آنها را همانند کارمندان دیگر تلقی نمایید و این کار بسیار سخت است. اگر نمی‌توانید، آن‌وقت امکان دارد نیاز باشد به بخش کاری رابطه‌ی خودتان خاتمه دهید.
3- ممکن است آنها به تعهدات به‌صورت واقعی نگاه نکنند.
خیلی اوقات امکان دارد خانواده و دوستان به توافق‌ها، تعهدات، و مهلت‌ها به‌طورقطعی نگاه نکنند. آنها اغلب این موارد را بیشتر به‌عنوان پیشنهادات در نظر می‌گیرند. نتیجه‌ی نهایی چه خواهد شد؟ اگر شما در مورد کارهای مهم به آنها اعتماد کرده باشید هزینه‌هایی برای ارباب‌رجوعتان دارد.
این موضوع را همانند فرزند نوجوانتان در نظر بگیرید که چراغ اتاق را روشن می‌گذارد، یا وقتی در راهرو با چمدان بزرگی قدم می‌زند مراقب نیست که به دیوار اصابت نکند چرا؟ چون آنجا را خانه‌ی خودش نمی‌داند. قبض‌ها را پرداخت نمی‌کند و در بیشتر موارد، نقش زیادی در خانه ندارد. خانه و هزینه‌های مربوط به آن اغلب برای یک نوجوان همان مفهومی را که برای والدینش دارد را نخواهد داشت.
کارمندان واقعی به‌غیراز افراد خانواده و دوستان، شمارا به‌عنوان یک قدرت مدیریتی می‌بینند. فارغ ازآن‌که چقدر سخت تلاش می‌کنید تا آنها را قانع کنید، دوستان و افراد خانواده‌تان اغلب شمارا اول به‌عنوان دوست خود می‌بینند نه یک قدرت مدیریتی!
نکاتی برای کار با خانواده و دوستان
در اینجا چند نکته برای نحوه مدیریت استخدام بستگان کارکنان فعلی آورده شده است:
1- یک خط مشی رسمی ایجاد کنید
یکی از بهترین راه ها برای مدیریت روابط کارکنان از هر نوع، داشتن یک خط مشی رسمی نوشته شده است. شرکت ها می توانند این را در کتابچه راهنمای کارمندان قرار دهند. یک خط مشی رسمی ممکن است شامل مواردی مانند نحوه ارجاع شخصی به شغل، نوع روابط بین کارمندان در صورتی که بستگان بتوانند در همان بخش کار کنند و موارد دیگر باشد. داشتن یک خط مشی رسمی می تواند سوء تفاهم ها یا رفتارهایی را که بسته به مدیر یا بخش متفاوت است به حداقل برساند.
2- شرح وظایف را شفاف بنویسید
یکی از راه‌های جلوگیری از اتهام خویشاوندی در استخدام بستگان کارمندان فعلی، داشتن شرح وظایف مکتوب برای هر موقعیت است. توضیح کامل، چه برای اولین کارمند استخدام شده شما و چه پس از سال ها فعالیت در کسب و کار، مشخص می کند که چه چیزی در یک نامزد نیاز دارید. تا زمانی که اطمینان حاصل کنید که اعضای خانواده که استخدام شده‌اند این شرایط را برآورده می‌کنند (و حقوقی دریافت می‌کنند که با تجربه و نقش آنها سازگاری دارد)، دیگران به آن اقوام به‌عنوان دریافت لطف نگاه نخواهند کرد.
اگر می‌خواهید بستگان خود را برای مشاغلی آماده کنید که در حال حاضر واجد شرایط نیستند، ابتدا آنها را برای آموزش در جایگاه پایین‌تری همراه با عنوان و دستمزد مناسب قرار دهید.
اساساً، بهترین راه برای رسیدگی به استخدام اعضای خانواده این است که تلاش کنیم تا اطمینان حاصل شود که با همه کارکنان به طور یکسان رفتار می شود و جایی برای رفتار ترجیحی وجود ندارد.
3- خانواده و دوستان را در محل کار از هم جدا نگه دارید
یکی از راه های مدیریت کار با کارمندانی که باهم در ارتباط هستند، جدا نگه داشتن آنها در محل کار است. بسته به صنعت و نوع شرکت شما، این می تواند به روش های مختلفی مدیریت شود. اگر برای شرکت شما منطقی است که به کارمندان مرتبط اجازه دهد در همان بخش کار کنند اما یکدیگر را مدیریت نکنند، این می تواند یک سیاست باشد.
در صورت پیشامدهای های غیرمنتظره، هرچیزی را میتوانید برنامه ریزی کنید. به عنوان مثال، اگر یک جفت کارمند شروع به قرار ملاقات کنند و سپس ازدواج کنند و در همان بخش کار کنند، اما شرکت شما سیاستی دارد که اجازه نمی دهد اقوام خود در همان بخش باشند، بلافاصله میتوانید قوانین مربوط به همان بخش را مجدد بازنگری و چارچوبها را مشخص نمایید.
4- اجتناب از ظاهر پارتی بازی
یکی از مهمترین کارهایی که باید در شرکتی که بستگان خود را استخدام می کند، انجام دهید این است که حتی از ظاهر خانواده پرهیز کنید. برای بسیاری از کارمندان، صرفاً اجتناب از خویشاوند بودن کافی نیست، زیرا ممکن است اگر آنچه را که به عقیده آنها خویشاوندی است ببینند، ناراحت شوند. به عنوان مثال، اگر همسر یک کارمند استخدام شده باشد و آن کارمند به مدیر استخدام نزدیک باشد، اما دوست کارمند دیگری استخدام نشده باشد، کارمند دوم ممکن است احساس کند که مدیر استخدام به جای تصمیم گیری بر اساس شرایط، به همسر دوستش کمک کرده است.
نتیجه گیری از استخدام خانواده و دوستان
کار کردن با افرادی که ازلحاظ شخصی به شما نزدیک هستند می‌تواند سخت باشد. بستگان خود را مدیریت کنید و ارزیابی عملکرد آنها را به همان روشی که برای سایر کارکنان انجام می دهید، انجام دهید. با برداشتن گام‌های فعال برای جلوگیری از تأثیرات منفی خویشاوندی، میتوانید به کاهش تأثیرات منفی و ادعاهای رفتار «ناعادلانه» کمک کنید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر و مشاوره میتوانید به صفحه مشاوره کسب و کار مدیرنو مراجعه فرمایید.
با ما در ارتباط باشید.
منابع: zenbusiness و indeed و upcounsel هیات تحریره مدیرنو