در این مقاله از مدیرنو؛ به اصول مهم در هدف گذاری کاری و هدف گذاری سازمانی پرداخته و نکات لازم برای تعیین اهداف سازمانی و کسب و کار و فروش سالانه برای سال جدید را شرح خواهیم داد. چگونه هدف گذاری کنیم؟ مدیران با هراندازه و طبقه‌ای، همواره باید هدفهایشان را در محدوده تحت اختیار خود را تبیین و مکتوب نمایند.
همچنین باید از همکاران سازمانشان نیز بخواهند هدف گذاری کاری خود ارائه دهند. در جلسات پایان سال می‌توانید با حجم قابل‌توجهی اهداف خرد و کلان، اقدام به تعیین اهداف سازمانی و کسب و کار و فروش سالانه برای سال جدید نمایید. با این مشارکت، هم میزان نزدیکی رسیدن به اهداف افراد سازمان را با اهداف کار و کسب سنجیده‌اید و هم دراین‌بین به اهداف و ایده‌های تازه‌ای دست خواهید یافت.
چگونه هدف گذاری کنیم؟
در پاسخ به این سوال که “چگونه هدف گذاری کنیم” باید بدانیم چه چیزی میتواند عملکرد مارا در رسیدن به اهداف بزرگ و موفقیت را به طرز چشمگیری بهبود دهد؟
اصول مهم در هدف گذاری کاری و سازمانی
1. واضح و مشخص بودن:
2. قابل اندازه‌گیری بودن:
3. قابل دستیابی بودن:
4. مرتبط بودن:
5. زمان‌بندی مشخص:
6. مراحل و فعالیت‌های کوچک:
7. بررسی و بازخورد:
8. انگیزه و تعهد:
9. نگرش مثبت:
توضیح هدف گذاری مشخص و صریح
پس باید نحوه هدف گذاری را یاد بگیریم تا بتوانیم هم در تمام زندگی و هم در مراحل کسب کارمان استفاده کنیم. ساده‌ترین فرمول تعیین اهداف کسب و کار و سازمانی ، مشخص و صریح بودن آنهاست. شاید شنیده باشید که می گویند حتی وقتی از خدا هم آرزویی (خواسته‌ای) رو طلب می‌کنیم با جزئیات باشد. تبیین اهداف مشخص شانس ما را برای رسیدن به هدف و موفقیت بیشتر میکند.
وقتی اهداف مشخصی را وضع می‌کنیم، در حکم یک نقشه راه برای ماست که به ما نشان می‌دهد نحوه رسیدن به هدف چگونه است و همینطور به معیاریِ برای اندازه گیری سطح پیشرفتمان و اینکه آیا در مسیر رسیدن به اهداف بزرگ خودمان هستیم یا نه؟
فرمول هدف مشخص
برای اینکه مطمئن باشیم اهدافمان مشخص و صریح هستند، باید تابع فرمول زیر باشند:
هدف + ارزیابی عملکرد + به همراه فعالیت‌های مشخص = هدف مشخص
اندازه گیری عملکرد میتواند دوره‌ای و یا در تاریخ‌های از پیش تعیین‌شده انجام گیرد و این ارزیابی عملکرد برای هر کدام از اهدافی که تعیین‌شده باید مورداستفاده قرار گیرد، تا از صحت مسیر و رسیدن به آنها مطمئن باشیم.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در این مورد به صفحه ارزیابی سازمان و ارزیابی عملکرد کارکنان مدیرنو مراجعه فرمایید.
فرض کنیم، من میخواهم 10 کیلو وزن کم کنم. هدفی که مشخص و صریح باشد و قابل اندازه گیری باید به ترتیبی که زیر باشد:
من میخواهم با پیاده روی در پارک در دو ماه 10 کیلو وزن کم کنم، نیم ساعت در شش روز هفته. این مثال نحوه مشخص کردن یک هدف صریح و مشخص رو به خوبی عنوان می کند و با مؤلفه های مشخصی که دارد به‌راحتی جلوی طفره رفتن و بهانه جویی ما را می گیرد. به این روش هدفگذاری، هدفگذاری اسمارت میگویند.
حالا جزئیات این هدفگذاری را بررسی می‌کنیم:
- هدف: کم کردن وزن
- مقدار: 10 کیلوگرم
- مدت زمان: طی دو ماه
- چطوری: پیاده روی
- کجا: پارک مدیران نواندیش
- چند ساعت: روزانه نیم ساعت
- چند روز در هفته: شش روز
موفقیت به چه معناست؟
قبل از هدف گذاری در ابتدا باید بدانیم موفقیت کاری دقیقاً به چه معناست؟ موفقیت از دیدگاه من، یعنی لذت بردن از آن کاری که انجام می‌دهم. چون با لذت بردن از کار به تمام خواسته‌های خودم می‌رسم. موفقیت همان نقطه‌ای ست که کارمان به ما انرژی مضاعفی می‌دهد و خالق لحظات و اتفاق‌هاییست که باعث توسعه زندگی شخصی ما هم می شود.
پیشنهاد مطالعه : 42 عادت خوب برای موفقیت
موفقیت کاری برای شما چه معنا و مفهومی دارد؟
- آیا موفقیت را صرف زمان کمتر در محیط کار و اختصاص زمان بیشتر به خانواده می‌بینید؟
- آیا موفقیت را در به‌دست آوردن انرژی بیشتر برای انجام تعداد بیشتری از کارهای خودتان می‌بینید؟
- آیا موفقیت را در به‌دست آوردن اعتماد به نفس بیشتر و به‌تبع فروش بیشتر محصولات و خدمات خودتان می‌بینید؟
تعیین اهداف کسب و کار و سازمانی
برنامه تعیین اهداف کسب و کار و سازمانی باید مشخص و صریح و دارای پارامترهایی همچون مثال زیر باشد:
- هدف اینست که در طول یکماه از تاریخ امروز، با برنامه ریزی مجدد فرآیندهای کاری و همینطور واسپاری کارهایی که دیگران هم می توانند انجام دهند، تمام آخر هفتهها را با خانواده باشم.
- هدف مشخص دیگر میتواند ساماندهی مجدد کارهای روزانه باشد برای کاهش سه ساعت از ساعات کاری روزانه، از امروز به مدت یک ماه.
مثال‌های فوق نمونه‌ای از اصول هدف گذاری کاری و سازمانی مشخص و صریح بوده و باعث بهتر شدن روند کاری روتین ما می‌شود. از فرمول به‌کاررفته در مثال‌های بالا می‌توانیم برای تمام مراحل و بخش‌های تجارت خودمان هم استفاده کنیم و شاهد بالا رفتن سرعت رسیدن به اهداف در کوتاه مدت باشیم.
تمرین برای رسیدن به هدف
ابتدا به مدت یک هفته تمام فعالیت‌های کاری خودمان را در یک دفترچه با ثبت مدت زمانی که به اون کارها اختصاص دادیم شروع می‌کنیم. بعد از یادداشت برداری از روندهای کاری روزانه و آنالیز این یادداشت‌ها می توانیم به نتایج خوبی برسیم.
به‌عنوان‌مثال کدام کارها را می‌توان در مدت زمان کاری کمتر انجام داد و یا کدام کارها را اصلاً نباید انجام داد. یا چه مقدار از زمان روزانه ما صرف امور متفرقه و فاقد ارزش می‌شود. این آنالیز کلید اصلی تغییر در روندهای کاری ما و همچنین تبیین برنامه‌های جدید است. پس از یادداشت برداری و آنالیز زمان‌های سپری‌شده، می‌توانیم با تبیین برنامه رسیدن به اهداف مشخص و تغییر در روندهای کاری خود به خواسته‌های موردنظر دست‌یابیم.
تعیین اهداف کسب و کار در بنگاه‌های کوچک و متوسط با توجه به اهمیت ویژه آن، کمرنگ بوده و همین موضوع باعث می‌شود که چنین بنگاه‌هایی همانند قایقی بدون هدف تنها در آب شناور بوده و با توجه به جریان آب به این‌سو و آن‌سو کشیده شوند. در ثانی هرلحظه امکان برخورد با صخره (بحران‌های اقتصادی موجود در بازار) و یا بلعیده شدن توسط کشتی‌های عظیم‌الجثه (رهبران بازار) وجود دارد.
خیلی‌ها روزهایی رو در تجارتشان پشت سر گذاشتن که تنها کارشون رد شدن از بحرانی به بحران دیگر بوده. اما همه ما می دانیم که این موقعیتی نیست که به دنبال آنیم.
پیشنهاد مطالعه :چگونه بحران کسب و کار را مدیریت کنیم
آیا هدف گذاری کاری سال جدید را انجام دادید؟
درهرصورت هدف گذاری کاری و سازمانی به‌تنهایی باعث موفقیت و رسیدن به خواسته‌های ما نیست. بلکه تعیین اهداف سالانه اولین گام جهت رسیدن به اهداف بزرگ ما برای سال جدید است.
هدفگذاری‌های ما نیازمند سلسله اقداماتی نیز هست. اگر شما شروعی خوب با یک هدفگذاری مشخص داشته باشید ولی استراتژی رسیدن به هدفتان را برنامه ریزی نکرده و نهایتاً اقدامات لازم را برای دستیابی به آن را به انجام نرسانده باشید، تضمینی وجود نخواهد داشت که به هیچ‌یک از اهداف (هرچقدر مشخص) خود برسید.
استراتژی رسیدن به اهداف مشخص، حلقه مفقوده تعیین اهداف کسب و کار ماست.
شما بدون برنامه ریزی استراتژیک و تعیین اقدامات لازم جهت دستیابی به اهداف کسب و کار ، فقط پارامترهایی را که کاملاً به شانس وابسته هستند را مشخص نمودید.
نداشتن استراتژی در تعیین اهداف سال جدید همانند شانس فرد نابینایی ست که در یک مسیر جدید قصد رسیدن به مقصدی را دارد. و این روند، آن راهی نیست که منجر به موفقیت شما در تجارتتان می‌شود. تعیین اهداف سازمانی برای رسیدن به اهداف کسب و کار تنها کافی نیست بلکه باید اقدامات لازم را بر اساس زمان بندی مشخص، تبیین و اجرا نمایید.
به‌عنوان‌مثال:
فرض کنید هدف فروشگاه مدیرنو افزایش فروش محصولات خود است. با توجه به مباحث پیشین، چنین هدفی از اثرگذاری مکفی برخوردار نیست و این هدف یک برنامه با افق بسیار وسیعی است.
اولین مرحله:
تعیین اهداف فروش
تعیین اهداف فروش و شفاف سازی آن شامل مقدار افزایش فروش در سال آینده می‌باشد. این شرکت در سال آینده قصد افزایش فروش خود را تا 25% داشته و با توجه به نوسانات بازار (فصلی) میانگین ماهانه خود را بر روی 2.5% تنظیم خواهد نمود. چنین هدف مشخصی شرکت را مقدور می‌سازد تا ارزیابی عملکرد ماهانه خود را رصد نموده و به تناسب همین ارزیابی تغییرات لازم را در برنامه خود اعمال نماید. در هدفگذاری مذکور، شرکت در پایان هرماه شاخص پیشرفت خود را بررسی می‌نماید.
گام بعدی:
پس از تعیین اهداف فروش ماهانه باید استراتژی‌های رسیدن به اهداف کسب و کار مشخص شوند. در مثال فوق، استراتژی شرکت جهت رسیدن به اهداف در ماه اول به‌وسیله حراج کالاهای موجود با 10% تخفیف و همچنین تبلیغات در شبکه‌های مجازی و محلی می‌باشد. برنامه ماه دوم نیز، فروش محصولات جدید از طریق اطلاع رسانی به مشتریان سابق با زمان‌بندی پانزده روز در سه مرحله (اول، پانزده و سی‌ام ماه) می‌باشد.
فرمول اهداف
هر هدفی که برای کار و کسبتان مشخص می‌کنید باید تابع فرمول زیر باشد: اهداف مشخص + فعالیت‌های زمان‌بندی شده مشخص = موفقیت در تجارت
مزیتی که باعث می‌شود در مثال ذکرشده، شرکت به اهداف مورد نظر خود دست یابد، استفاده از راهکارهای متعددی ست که در طی ماه‌های سال تدوین نموده و خود را محدود به یک نوع استراتژی نکرده است.
این فرمول چطور باعث می‌شود که شما گامی فراتر از تعیین هدف اولیه بردارید؟
ارزیابی موفقیت و شکست شما در این شیوه ساده است. چراکه ارزیابی روند پیشرفت اهداف مشخص و فعالیت‌های مشخص به‌مراتب راحت‌تر از اهداف مبهم و عمومی ست. بعد از اتمام مراحل فوق، به‌جای اینکه شرکت شما هدفی داشته باشد که رسیدن یا نرسیدن به آن وابسته به شانس باشد، شما یک نقشه راه جهت دستیابی به اهدافتان را در اختیاردارید که از یک نقشه نظامی دقیق‌تر و بهتر عمل خواهد کرد. و همین مسئله باعث خواهد شد تا شما به‌جای آماده شدن برای شکست و یا درگیری مداوم با بحران‌های کار و کسبتان، به موفقیت‌های تجاری مدنظرتان برسید.
قوانینی که برای تعیین اهداف سازمانی به آنها نیاز دارید
تعیین اهداف سازمانی (همچون هدفگذاری شخصی برای هر فرد) به کسب و کار ما سمت‌وسو داده و باعث ایجاد انگیزه در مجموعه ما می‌شود. مهم‌ترین دستاورد تعیین اهداف سازمانی حفظ روند حرکتی دلخواه در مسیر درست برای کسب و کار ماست. سؤالی که از سوی اغلب مدیران مطرح می‌شود اینست که: در بازار پرتلاطم تجاری چطور می‌توان اهداف درستی را تدوین و برنامه ریزی نمود؟
هر هدف درستی دارای سه مشخصه ذیل می‌باشد:
1- تعیین اهداف کسب و کار باید مطابق با شرایط حال حاضر تجارت ما باشد
در مواردی مشاهده‌شده که مدیران به‌اشتباه اهدافی را تبیین نموده‌اند که هیچ سنخیتی با شرایط کاری‌شان ندارد! به‌عنوان‌مثال: مدیری اهداف تجاری خود را توزیع 100 کارت ویزیت در ماه قرار داده است! این کار چه نفعی میتواند برای تجارت این مدیر داشته باشد؟
اگر هدفتان از توزیع کارت ویزیت، شناساندن بیشتر مجموعه باشد، همه ما خوب می‌دانیم زمانی ارائه کارت ویزیت باعث گسترش نام مجموعه و به‌تبع آغاز تعاملات می‌شود که ارتباطی قبل از این مرحله اتفاق افتاده باشد. تنها از طریق توزیع کارت ویزیت نمی‌توان به چنین هدفی دست‌یافت.
ثمره این راهبرد (هدفگذاری) تنها اتلاف زمان و بودجه بوده و مرتبط بودن اهداف تجاری در بیشتر مواقع باعث سودمندی و بهبود در روند تجارت خواهد بود. این سودمندی ممکن است مستقیماً تبدیل به درآمد نشود، بلکه ماهیت و ذات اهداف مرتبط، آماده سازی (پی ریزی) مجموعه شما جهت نیل به اهداف مالی شماست.
2- تعیین اهداف سازمانی باید قابل پیگیری باشند
بیشترین اشتباه در فرآیند تعیین اهداف سازمانی دقیقاً زمانی است که شما شروع به هدفگذاری مبهم و غیر واقعی می‌کنید.
فرض کنیم یک شرکت ارائه‌دهنده خدمات اینترنت هدف خود را “توسعه خدمات مشتریان” تبیین نموده است. این هدف، زیبا و درعین‌حال مبهم است. اگر شما مدیر این شرکت بودید، چطور رسیدن به هدف را به اجرا در می‌آوردید؟
اهدافتان باید قابلیت ارزیابی داشته باشند.
زمانی که اهداف تجاری خود را مشخص می‌کنید، اطمینان حاصل کنید که اهداف تعیین‌شده از حالت اهداف عمومی، فراتر و بهینه‌تر باشند (تبیین اهداف مشخص). همان‌طور که قبلاً نیز متذکر شدیم، تدوین راهبردی اهداف مشخص میتواند در بهبود و ارزیابی پیشرفت تجارتتان کمک شایانی کند.
پیشنهاد مطالعه :موانع پیشرفت ؛ چرا پیشرفت نمیکنم؟
3- تعیین اهداف سازمانی باید در جهت موفقیت سازمان باشند
هدف از تعیین اهداف سازمانی حرکت روبه‌جلو در سازمان است و همه مطالب هدف گذاری کاری ارائه‌شده تا امروز به جهت ایجاد انگیزه درحرکت رو به جلوی تجارتتان بوده. زمانی که اهداف تجاری خود را تبیین می‌کنیم باید تمام توجه خود را معطوف به سطح دسترسی آنها کنیم.
درصورتی‌که اهداف تعیین‌شده خیلی سطح بالا و غیرقابل‌دسترس باشند، درصد احتمال شکست خود را بالا برده‌ایم و بر همین اساس خیلی زود ناامید می‌شویم. چون بسیاری از ما قابلیت تشخیص پیشرفت را داریم و درصورتی‌که نتوانیم در مسیر دسترسی به اهداف قرار گیریم، سریع از ادامه فعالیت سر باز می‌زنیم. در ثانی، در صورتی که اهداف خود را خیلی سطح پائین و دم دستی انتخاب کنیم و مجبور نباشیم فعالیت‌های پیچیده و سختی جهت دسترسی به آنها انجام دهیم. این اهداف به‌هیچ‌وجه رضایت خاطر ما را تأمین نخواهند کرد.
انجام دقیق این سه مرحله در هدف گذاری سازمانی میتواند شمارا از خطاها و همچنین حرکت در مسیرهای اشتباه حفظ کند. این‌گونه هدف گذاری باعث جلوگیری از اتلاف وقتتان و همچنین آزمون و خطا کردن مراحل مختلف کاری باز داشته و سازمان را در مسیر تعالی حفظ می‌نماید.
تبدیل روند موفقیت به یک عادت همیشگی
ما باید با تعیین اهداف سازمانی و کسب و کار برای سال جدید و ارزیابی برنامه‌های از پیش تعیین‌شده برای فروش سالانه و روتین سازی پروسه موفقیت و همچنین با ترکیب کردن این برنامه‌ها به فرآیندی مناسبِ تجارت برسیم.
ارزیابی فرآیندهای موفقیت سازمان
1- ارزش گذاری اهداف تجاری
هر تغییر بزرگی با برداشتن گام‌های کوچک اما صحیح شروع خواهد شد و پیوستگی در برداشتن همین گام‌های کوچک است که باعث حصول موفقیت در دراز مدت خواهد شد. بار دیگر به استراتژی‌های تجارت خود، نگاهی با تعمق بیشتر داشته باشید. آیا ابزارهای مناسبی به این استراتژی‌ها اختصاص داده‌اید؟ ممکن است برخی از این استراتژی‌ها با دادن زمان بیشتری به آنها از عملکرد بهتری برای پیشرفت تجارتتان برخوردار باشند. شاید استراتژی‌های تجارتتان با شرایط حال حاضر زندگی شخصی‌تان تضاد (تعارض) دارند!
2- تعیین جایگاهی که قصد رسیدن به آن را دارید
تعیین اهداف سالانه کسب و کار و برنامه‌هایی که برای سال جدید تبیین نموده‌اید را به بخش‌های کوچکتر تقسیم نموده و هیچ‌گاه بیشتر از 4 برنامه را در طول یک زمان دنبال نکنید. چون برنامه‌های زیاد باعث دل‌زدگی شما شده و به‌طور حتم دست از تلاش برای رسیدن به آنها خواهید کشید.
- آیا در حال اجرای برنامه‌ها جهت رسیدن به اهداف هستید؟
- آیا برنامه‌هایی وجود دارد که هنوز اقدامی جهت راهبری آنها انجام نداده باشید؟
اگر چنین برنامه‌هایی در لیست شما وجود دارند، بررسی کنید که آیا این برنامه‌ها ارزش اصلاح شدن و ادامه روند اجرا را دارند یا باید نسبت به تغییر آنها یا ایجاد برنامه‌های جدید اقدام نمایید. در تمامی مراحل هدف گذاری کاری و سازمانی که به آنها اشاره نمودیم، مهم‌ترین نکته‌ای که تأکید فراوانی بر آن شد: بازخورد گیری و بهبود همیشگی فرآیندها جهت ارتقا کسب و کارتان بوده. همان‌طور که هیچ کودکی بدون نگه‌داری و محافظت رشد نخواهد کرد، هیچ هدفی نیز بدون بررسی و بهبود همیشگی فرآیندها به نتیجه مطلوب نخواهد رسید.
پیشنهاد پادکست:4 مرحله ارائه بازخورد موثر مدیریتی در کار
تمام تلاش ما بر اینست در دوره توسعه کسب و کار بتوانید گام‌های مؤثری جهت اجرای استراتژی‌های موردنظر در مسیر رسیدن به هدف خود بردارید. ما در این دوره‌ها استراتژی‌های عمومی را برای شما بازگو می‌کنیم تا شما به‌تناسب تجارت خود نسبت به تدوین آنها اقدام نمایید.
برای اطلاع بیشتر از دوره‌ها به صفحه آموزش درون سازمانی مراجعه کنید.
برخی از استراتژی‌های مطرح‌شده در دوره توسعه کار و کسب به‌مراتب تاثیرگذارتر از انتظارات شماست. به‌شرطی که پیگیرانه در انجام صحیح آنها متعهد باشید. شما با به‌کارگیری همین استراتژی‌ها می‌توانید موفقیت را به یک عادت در سازمانتان تبدیل کنید. همچنین شاهد قدرتمندی این ابزارها در تغییر جایگاه تجارتتان باشید.
ادامه روند موفقیت تجارت شما
دوباره در مورد جایگاه سه ماهه آینده‌تان فکر کنید.
تعیین اهداف سازمانی کمک شایانی به شما در رسیدن به جایگاه موردنظر کسب و کار میکند. پس حتماً این مرحله را با دقت و کار تیمی به‌پایان برسانید. شما باید از خودتان این سؤال را بپرسید استراتژی‌های توسعه کسب و کار را که آموختید، چطور می‌توانند بهینه سازی شده و همسو با تجارت شما باشند.
یکی از ملزومات اصلی تأثیر بهینه استراتژی‌های کار و کسب، انجام اصلاحات و تغییرات بر اساس شرایط تجارتتان می‌باشد. تا بتوانید حداکثر بهره وری را برای تجارت خودتان به‌دست آورید. نگاهی مجدد به زمان‌بندی های خود نموده تا بتوانید بر اساس همین زمان‌بندی ها مسیر توسعه تجارتتان را برنامه ریزی و اجرا نمایید. تعیین اهداف سازمانی یکی از مسیرهای دستیابی به خواسته‌های ماست. بسیاری از ما همچنان بر این باوریم که رسیدن به اهداف بزرگ بس طاقت فرساست.
تعیین اهداف سازمانی چه کمکی کسب و کار شما می کند؟
بر اساس تحقیقات به عمل‌آمده تنها 3% از مردم دنیا اهداف تعیین‌شده دارند!
تعیین اهداف سازمانی به کسب و کار شما کمک میکند تا از سردرگمی و اتلاف بیهوده انرژی‌تان رهایی یابید. به ما می‌آموزد که برای رسیدن به اهداف بزرگ چگونه هدف گذاری کنیم و به آنها دست‌یابید.
نتیجه گیری:
در سلسله مقالات هدفگذاری سازمانی و کاری، نیت ما نشان دادن راهی جهت رسیدن به هدف‌های شماست. اینکه تعیین اهداف سازمانی و کسب و کار و فروش سالانه چگونه میتواند باعث به حرکت درآمدن شما در مسیر هدف‌هایتان برای سال جدید باشد. بیشتر افراد در ابتدا یا اواسط هرسال هدف‌هایی را برای خود تعیین می‌نمایند. اما در حد فاصل این هدفگذاری‌ها، حرکت به سمت آنها را فراموش می‌کنند. نتیجه اینست که همیشه هدف‌هایی را تعیین می‌کنند که هیچ‌گاه به آنها دست نخواهند یافت.
به گفته دکتر فرهنگ، ما آدم‌ها خوب می‌دانیم چه چیزی نمی‌خواهیم اما دقیقاً نمی‌دانیم که چه می‌خواهیم.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در این مورد به صفحه مشاوره کسب و کار مدیرنو مراجعه فرمایید.
با ما در ارتباط باشید.
