تصور کنید که یک تمرین سخت انجام دادهاید و بدنتان دیگر توانایی انجام هیچ کاری را ندارد. عضلات بدنتان خسته شدهاند و توانایی فیزیکیتان به انتها رسیده. حالا همین وضعیت را برای ذهنتان تصور کنید! شاید بارها و بارها در تصمیمگیری شخصی و کاریتان با چنین وضعیتی مواجه شده باشید و ندانید که علتش چیست. بنابراین به شما شرح خواهیم داد که:
تصمیم گیری کاری و خستگی تصمیم گیری چیست؟ در این مقاله از مدیرنو؛ در پاسخ به این سوالات، فرایند تصمیم گیری درست در یک کار و روشهای مقابله با خستگی تصمیم گیری را شرح خواهیم داد.
تصمیم گیری کاری چیست؟
تصمیمگیری کاری به فرآیندی گفته میشود که در آن مدیران، کارکنان یا افراد در محیط کاری برای انتخاب بهترین راهحل از بین چند گزینه موجود، اقدام میکنند. این فرآیند میتواند شامل حل مسائل، دستیابی به اهداف سازمانی، مدیریت منابع و برنامهریزی باشد. تصمیمگیری کاری در هر سطحی از سازمان، از مدیریت عالی گرفته تا کارکنان خط مقدم، اهمیت دارد.
خستگی تصمیم چیست؟
“خستگی تصمیم” یا (Decision fatigue) به این صورت تعریف میشود:
حالتی که بعد از گرفتن تصمیمهای زیاد در طول یک روز و یا در طی بازههای زمانی طولانی برای ما اتفاق میافتد و ما را دچار درماندگی میکند!
درک این مفهوم میتواند به شما در ایجاد تغییرات مثبت در سبک زندگیتان کمک کند تا بتوانید انرژی خود را برای تصمیمگیری مهم ذخیره کنید. در این مقاله؛ در مورد اینکه خستگی تصمیم چیست صحبت میکنیم و اینکه چطور بر توانایی شما در تصمیمگیری هوشمندانه اثر منفی میگذارد. پسازآن به 9 راهبردی میپردازیم که با استفاده از آن میتوانید این اثرات منفی را کاهش دهید.
خستگی تصمیم تااندازهای مهم است که ممکن است وقتی با موضوعی مواجه میشوید از آن فرار کرده و اصلاً نتوانید در موردش تصمیمهای درستی بگیرید!
مثلاً در یک روز کاری شلوغ به یک ایمیل بهصورت کاملاً عصبانی جواب میدهید. بهجای اینکه وقت بگذارید و به دنبال یک پاسخ منطقی برای آن باشید. یا در پایان شب یک خرید آنلاین انجام میدهید. این خرید کاملاً بیدلیل بوده و با بودجه شما همخوانی ندارد.
این وضعیت ممکن است برای همه افراد اتفاق بیفتد و به فقیر یا ثروتمند بودن افراد، مدیر یا غیر مدیر بودن آنها ارتباطی ندارد. درحالیکه ما از این موضوع بیخبریم ممکن است پیامدهای بسیاری را برای ما داشته باشند.
پاسخ مارک زاکربرگ، مدیر فیسبوک، به این سؤال که چرا همیشه یک نوع تیشرت میپوشد، بسیار جالبتوجه بود. او گفت: نمیخواهم هر روز صبح درگیر انتخاب لباسم باشم! او با این کار یکی از تصمیمهای صبحگاهیاش را حذف و انرژی خودش را برای موارد مهمتری ذخیره میکند.
چرا تصمیمگیری معمولی سختتر است؟
در مقاله برایان بیلی در مورد زندگی شادتر و با بهرهوری بیشتر به واسطه دوری از خستگیتصمیم، او میگوید که چطور تصمیمگیری زیاد در یک دوره زمانی کوتاه به نتایج ضعیف منتهی میشوند. مثلاً وقتی از همسرتان میپرسید که برای شام چه چیزی میخواهد؟ او هم دقیقاً همین سؤال را از شما میپرسد. بعد از فکر کردن زیاد، تصمیمتان را میگیرید که آسانترین راه را انتخاب کنید و از بیرون یک پیتزا خوشمزه و درعینحال ناسالم را سفارش دهید!
شما میتوانستید از این تصمیم ضعیف اجتناب کنید. اگر در طول هفته یک برنامه غذایی تعیین کرده و مواد غذایی لازم را خریداری میکردید. وقتی ما انتخابهای زیادی داریم، احساسی ناخوشایند در ما ایجاد میشود و این احساس باعث میشود انتخابهای نادرست انجام بدهیم و یا کلاً هیچ کاری نکنیم!
داشتن یک روال و نظم مشخص، تعداد تصمیماتی که در هرروز باید بگیرید را محدود کرده و احتمال تصمیمگیری درست را بالا میبرد.
برای تصمیم گیری خوب چه کاری باید انجام داد؟
برای تصمیمگیری خوب، ابتدا باید مسئله را بهخوبی شناسایی کرده و اهداف خود را مشخص کنید. سپس با جمعآوری اطلاعات دقیق و بررسی گزینههای موجود، مزایا و معایب هر گزینه را ارزیابی کنید. تفکر منطقی، استفاده از تجربههای گذشته، و در نظر گرفتن نتایج کوتاهمدت و بلندمدت اهمیت زیادی دارد. همچنین مشورت با افراد آگاه و در نظر گرفتن احساسات و ارزشهای شخصی میتواند به بهبود تصمیم کمک کند. در نهایت، پس از انتخاب، مسئولیت تصمیم خود را بپذیرید و برای اجرای آن برنامهریزی کنید.
فرایند تصمیم گیری خوب در یک کار چیست؟
1. هدفمحور بودن
فرایند تصمیم گیری در یک کار همواره باید در راستای اهداف سازمانی و استراتژیک باشد. این ویژگی تضمین میکند که تصمیمات به بهبود عملکرد و دستیابی به چشماندازهای سازمان منجر شوند.
2. اطلاعاتمحوری
تصمیمات کاری مبتنی بر دادهها، تحلیلها و اطلاعات معتبر است. این ویژگی به کاهش ریسک و افزایش دقت تصمیمها کمک میکند.
3. چندبعدی بودن
در فرایند تصمیم گیری در یک کار، عوامل متعددی مانند مالی، انسانی، زمانی و فنی مورد توجه قرار میگیرند. این ویژگی تضمین میکند که تصمیمات به صورت جامع و با در نظر گرفتن تمام جوانب گرفته شوند.
4. ریسکپذیری
اغلب تصمیم گیری کاری با درجاتی از عدم قطعیت همراه هستند. توانایی مدیریت ریسک و برنامهریزی برای پیامدهای احتمالی یکی از ویژگیهای مهم این نوع تصمیمات است.
5. مشارکتی بودن
در بسیاری از موارد، تصمیمات کاری به صورت تیمی انجام میشود و دیدگاههای مختلف در آن دخیل هستند. این ویژگی باعث افزایش خلاقیت، کاهش خطا و تقویت حس مسئولیتپذیری در کارکنان میشود.
6. انعطافپذیری
تصمیم گیری کاری باید قابلیت سازگاری با شرایط متغیر را داشته باشد. این ویژگی به سازمان امکان میدهد تا با تغییرات محیطی یا داخلی هماهنگ شود.
7. زمانمحور بودن
تصمیمگیری کاری باید در بازه زمانی مناسب انجام شود تا تأثیر مثبت خود را داشته باشد. تصمیمگیری سریع و بهموقع از ویژگیهای کلیدی در محیطهای کاری پویا است.
8. تحلیلپذیری و قابلیت ارزیابی
تصمیمها باید قابل ارزیابی و سنجش باشند تا تأثیر آنها بر عملکرد سازمان مشخص شود. این ویژگی امکان بهبود فرآیند تصمیم گیری در کار در آینده را فراهم میکند.
9. تمرکز بر منابع
در تصمیمگیری کاری، منابع محدود (مانند زمان، پول و نیروی انسانی) بهینه استفاده میشوند. این ویژگی کمک میکند تا از هدررفت منابع جلوگیری شود.
10. اولویتبندی
فرایند تصمیم گیری خوب در یک کار باید بر اساس اولویتها و اهمیت مسائل انجام شود. این ویژگی باعث میشود سازمان روی مسائل کلیدی متمرکز بماند.
چطور باید از خستگی تصمیم گیری دوریکنیم؟
1- تصمیمهای مهم را صبحها بگیرید
ذهن شما صبحها آماده است چون هنوز از انجام فعالیتهای روزانه خسته نشده و شما هنوز با تصمیمهای متعدد روبهرو نشدهاید و در این وضعیت میتوانید بهتر فکر کنید و تصمیمات درست تری بگیرید.
تصمیمات مهم را به ابتدای روز، زمانی که انرژی ذهنی بیشتری دارید، موکول کنید. از مواجهه با موارد بیاهمیت در زمانهای اوج خستگی پرهیز کنید.
2- انتخاب سادهترین گزینه برای موارد غیرفوری
برای تصمیمهایی که اولویت کمتری دارند و واقعاً در بلندمدت تاثیری در روند زندگی شما ندارند، سادهترین راهحل را انتخاب کنید.
تا جای ممکن تصمیمات غیرضروری را حذف کنید. بسته به پیچیدگی مسئله، هرچه تصمیمات بزرگتر باشند به زمان و توجه بیشتری نیاز دارند البته باید به هدفهای بلندمدت و کوتاهمدت خودتان هم توجه داشته باشید و براساس آنها تصمیمات نهایی خود را بگیرید. بهتر است برای موارد بیاهمیت، شب قبل فکر کنید. مثلاً برای اینکه ناهار فردا چه چیزی بخورید، امشب در موردش فکر کنید.
3- استفاده از لیست کارها
با ایجاد یک لیست از کارها و اولویتبندی آنها، نیاز به تصمیمگیری مکرر در طول روز را کاهش دهید. این کار به شما کمک میکند تا به صورت سازمانیافتهتر عمل کنید.
4- در هنگام گرسنگی تصمیم نگیرید
قبل از تصمیمگیری اول غذا بخورید!
همه ما در مورد تصمیمهای خرید مواد غذایی در هنگام گرسنگی میدانیم و تحقیقات هم پیشنهاد میدهند که نباید تصمیمات مهم را با معده خالی بگیریم. در هنگام گرسنگی، هورمونگرلین (افرایش اشتها) در معده تولید شده و بهصورت منفی بر تصمیمات ما اثر منفی میگذارد و باعث خستگی تصمیم گیری میشود. به همین دلیل مهم است که قبل از تصمیمهای مهم بهویژه در پایان روز، حتماً غذای کافی بخورید.
5– محدود کردن انتخاب ها
گزینههای خود را محدود و ساده کنید. چه غذایی بخورید، چه چیزی بپوشید و …
با ایجاد روالهای روزمره، بسیاری از تصمیمها را از پیش تعیین کنید. این کار کمک میکند تا انرژی ذهنی برای تصمیمات پیچیدهتر ذخیره شود. اگر با تصمیمهای متعدد روبهرو هستید، آنها را به 3 انتخاب محدود کنید. اگر از این 3 انتخاب نتوانستید نتیجه بگیرید، 3 گزینه دیگر را در نظر بگیرید. مثلاً در مقابل منوی رستوران و گزینههای زیاد، فقط در مورد 3 انتخاب فکر کنید. این کار به شما کمک میکند با حجم اطلاعات زیادی که رو به رویتان قرار میگیرد سردرگم نشوید.
6– مینیمالیست یا کمینهگرا بودن
مینیمالیسم یک سبک زندگی است که به شما کمک میکند چیزهای غیرضروری را از زندگی خود حذف کنید و فقط چیزهای ضروری را نگهدارید.
تعداد گزینهها را برای هر تصمیمتان کاهش دهید تا فرآیند تصمیم گیری در کار سادهتر شود. انتخاب از بین تعداد کمی از گزینهها کمتر خستهکننده است. تمرکز بر تصمیمات ضروری و حذف تصمیمات کوچک و غیرضروری میتواند زندگی پربارتری برای شما به همراه داشته باشد و از خستگی تصمیم گیری برای شما جلوگیری کند. بسیاری از افراد لباسهای کمد خود را محدود میکنند و تنها لباسهایی را میخرند که برایشان ضروریاند یا در چیدمان خانه از مینیمالیسم استفاده میکنند.
7- فاصله از کمال گرایی در تصمیم گیری کاری
اگر روی چیزی کار میکنید که به شما در دستیابی به هدف نهاییتان کمکی نمیکند، آن را رها کنید.
اگر در همهچیز به دنبال ایده آل بودن باشید این کمالگرایی همه کارهایتان را به تعویق میاندازد! و سبب میشود در دچار خستگی تصمیم شوید. هر چیزی را تا جایی ادامه دهید که بهاندازه کافی خوب به نظر برسد و اگر نتیجه آن بعدها هم روی شما اثر گذاشت میتوانید برگردید و تغییراتی روی آن انجام دهید.
8- عدم تصمیمگیری در حواس پرتی
تصمیمات مهم را در مکانهایی که حواستان را پرت میکنند، نگیرید!
زمان های خاصی از روزتان را برای کارهایی که حواستان را پرت میکنند مثل شبکههای اجتماعی، چک کردن ایمیل و… اختصاص دهید. یک زمان محدود را برای این کارها در نظر بگیرید و بلافاصله بعد از تمام شدن زمان بهکارتان برگردید. در هنگام خرید، وارد هیچ مغازهای نشوید مگر اینکه بدانید دقیقاً چه چیزی را میخواهید بخرید وگرنه خودتان را با تصمیمات کوچک و زیادی روبهرو کرده و خریدی هیجانی انجام خواهید داد.
9. تفویض اختیار
تصمیمهای کوچک یا تکراری را به دیگران واگذار کنید. این روش به خصوص در محیطهای کاری برای کاهش بار تصمیمگیری مفید است.
10- تمرکز بر تصمیم گیری روزانه
فقط بر تصمیمگیری روی کارهای موجود در لیست روزانهتان تمرکز کنید!
همه ما از اینکه یک سری از کارها را فراموش کنیم میترسیم. وقتی به فکر تمام کردن کارهای مهمتان هستید، باید آنها را خرد کنید. اگر کارهای زیادی برای انجام دادن دارید، آنها را اولویتبندی کرده و انجامشان دهید.
11. استراحتهای منظم
در طول روز وقفههای کوتاهی برای استراحت ذهنی ایجاد کنید. استراحتهای منظم میتوانند انرژی ذهنی شما را برای تصمیمهای بعدی تجدید کنند.
12. انجام فعالیتهای انرژیبخش
فعالیتهایی مانند ورزش سبک، مدیتیشن یا تنفس عمیق میتوانند سطح انرژی ذهنی شما را افزایش دهند. این فعالیتها خستگی ذهنی را کاهش داده و تمرکز شما را بهبود میبخشند.
13. زمانبندی تصمیمهای سخت
تصمیمهای سخت و پیچیده را به زمانهایی موکول کنید که تمرکز و انرژی بیشتری دارید. از گرفتن تصمیمهای بزرگ در زمان خستگی پرهیز کنید.
14. تغذیه مناسب و هیدراتاسیون
سطح قند خون پایدار و نوشیدن آب کافی به بهبود تمرکز و انرژی ذهنی کمک میکند. از مصرف زیاد کافئین و غذاهای سنگین که باعث خستگی بیشتر میشوند، خودداری کنید.
کلام آخر
خستگیتصمیم ممکن است یکی از دلایلی باشد که شما نتوانستهاید عادتهای مثبت و روزمرهای را برای خودتان انتخاب کنید.
زمانیکه از این موضوع آگاه شدید و نحوه غلبه بر آن را یاد گرفتید، میتوانید گامهای لازم را بردارید و با پیادهسازی روشهای ذکر شده در این مقاله، میتوانید خستگی تصمیم را به حداقل برسانید، بهرهوری خود را افزایش دهید و کیفیت تصمیمگیریهای خود را بهبود بخشید. سعی کنید با گرفتن تصمیمات درست و بجا به نحوه احسنت کارهایتان را انجام دهید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در این مورد به صفحه مشاوره کسب و کار مدیرنو مراجعه فرمایید. با ما در ارتباط باشید.
منبع : developgoodhabits
برچسبها: خستگی تصمیم چیست , خستگی تصمیم گیری چیست