در این مقاله از مدیرنو؛ به نقش آموزش در ایجاد انگیزه در کارکنان می پردازیم. آموزش چه نقشی در انگیزه بخشی به کارکنان و کارمندان سازمان دارد؟ آیا می‌دانید کارکنان شما نیاز به یادگیری چه مفاهیمی برای ارائه خدمات بهتر دارند؟ کارکنان شما واقعاً برای وصول اهداف سازمان انگیزه‌ای دارند؟ آموزش افراد و کارمندان سازمان را جزء برنامه‌های سازمان قرار داده‌اید؟ آیا می‌خواهید کارکنان شما برای یادگیری مطالب جدید، انگیزه داشته باشند؟
از دلایل ارائه آموزش به پرسنل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آموزش به پرسنل جدید
- آموزش‌های عملیاتی
- معرفی یک مفهوم جدید به یک کارگروه جدید
- نصب یک سیستم کامپیوتری و …
آموزش به هر دلیلی که انجام میشود، نیازمند یک برنامه جامع، مداوم، سازگار و منطبق با شرایط سازمان و کارکنان میباشد. کیفیت برنامه آموزشی در یادگیری و انگیزه بخشی کارکنان تأثیر به سزایی دارد. آموزش مؤثر برای سازمان، سودآوری را به همراه داشته، یا به‌عبارت‌دیگر، می‌توان سودآوری را محصول نهایی آموزش مؤثر دانست.
پیشنهاد مطالعه :
از ویژگی‌های مهم برنامه آموزشی، استمرار آن‌هاست. با توقف برنامه آموزشی، از تأثیر آنها کاسته خواهد شد. تداوم برنامه آموزشی موجب بهبود مستمر عملکرد شده و همچنین می‌تواند آموزش را به‌عنوان بخشی از امور روزمره در میان وظایف شغلی، جای دهد.
نقش آموزش در انگیزه کارکنان جدید
آموزش کارکنان جدید با ایجاد یک جزوه‌ی آموزشی شروع میشود. این جزوه یا کتاب می‌تواند به‌عنوان چارچوب قوانین و مهارت‌های عملی و فنی لازم برای شغل مربوطه به‌کار گرفته شود. همچنین این دستورالعمل باید طی دوره‌های زمانی مناسب، به‌روزرسانی شده و رویه‌های جدید با توجه به اهداف و برنامه‌های جدید سازمان، ارائه شود. هر تغییر در سیاست کلی سازمان، برنامه‌های عملیاتی، اهداف کوتاه‌مدت یا حتی استراتژی کلی سازمان، پیاده‌سازی یک سیستم جدید و امثالهم می‌تواند تغییری در دستورالعمل مشاغل ایجاد کند.
در تدوین دستورالعمل فوق، از انعطاف کافی برخوردار باشید. برای ایجاد تنوع در مطالب آموزشی، از نمودارها، اشکال و تصاویر استفاده کنید. در صورت امکان یک جزوه‌ی الکترونیکی یا آنلاین تدوین کنید که بتوان در آن از روش‌های چندرسانه‌ای استفاده کرد.
آموزش ضمن خدمت
یکی از روش‌های آموزش ضمن خدمت، استخدام یک متخصص جدید در کنار کارشناسان سازمان است. این استراتژی اجازه می‌دهد متخصص یا مشاور، با نگاهی جدید و بی‌طرفانه، جنبه‌های مختلف موقعیت شغلی را تجزیه‌وتحلیل کرده و دستاوردهای جدیدی برای سازمان بدست آورد.
پیشنهاد مطالعه: سوالات مهم در استخدام استعدادهای فروش
نقش آموزش مداوم در انگیزه بخشی کارکنان
برنامه‌های آموزشی دوره‌ای و مداوم به‌اندازه‌ی آموزش‌های ابتدای استخدام، برای سازمان مهم است. این برنامه ها باعث انگیزه بخشی بیشتر به پرسنل می شود. طی پژوهشی در جهت بررسی کیفیت و تداوم تأثیر آموزش‌ها، مشاهده شد که فقط 40 درصد از مطالب بیان‌شده در آموزش‌های استخدامی، توسط افراد جذب میشود. این مشاهده، اهمیت آموزش‌های ضمن خدمت و مداوم را به‌وضوح بیان می‌کند. یادآوری مطالب آموزشی به صورت‌های رسمی و غیررسمی باید ادامه یابد تا آموزه‌های زمان استخدام، به فراموشی سپرده نشده و حین کار استفاده شوند.
پیشنهاد مطالعه :
آموزش رسمی یا غیررسمی
در غالب موارد رویکردهای غیررسمی بر رویکردهای رسمی ارجح هستند. در رویکردهای رسمی، اغلب وجهه‌ی سلسله مراتبی و بوروکراتیک داشته و برای کارکنان جذابیت ندارد. آموزش رسمی اغلب با ارائه‌ی شیوه‌نامه از سوی هیئت‌مدیره به کارکنان اعمال میشود.
این شیوه‌نامه می‌تواند به‌صورت یک دستورالعمل، اطلاعیه و …باشد که به واحدهای عملیاتی و اجرایی سازمان ارسال میشود. اما با توجه به اینکه هدف‌داریم که با افزایش جذابیت در دوره‌های آموزشی، انگیزش کارکنان را نیز افزایش دهیم، لذا رویکردهای غیررسمی، به‌عنوان روش‌های مؤثرتر استفاده می‌شوند.
شما باید قبل از تدوین و تصویب برنامه آموزشی، هدف از آموزش را تعیین کنید. باید به این سؤال پاسخ دهید که: آیا می‌خواهید چیز جدیدی را به افراد آموزش دهید، مهارت‌های تخصصی افراد را ارتقا دهید یا جنبه‌های فردی را توسعه بخشید؟
بهتر است آموزش‌هایی که هدف آنها ارتقای جنبه‌ها و مهارت‌های فردی و شخصیتی است، از انعطاف بیشتری نسبت به آموزش‌های تخصصی برخوردار باشد. جلسات این آموزش‌ها از رسمیت کمتری برخوردار بوده و می‌توان انعطاف جلسات و موضوعات را افزایش داد.
اهمیت بحث و گفتگو در آموزش کارکنان و کارمندان
بحث و گفتگو و صمیمیت موجود بین افراد، به جذابیت آموزش‌ها افزوده و افراد را برای یادگیری ترغیب می‌کند. اما در آموزش‌های تخصصی، مطالب دارای چارچوب بوده و رسمیت جلسات بیشتر میباشد. و این جذابیت و نوآوری محتوای آموزشی هست که افراد را به یادگیری جذب می‌کند. این امر سبب انگیزه بخشی کارکنان خواهد شد.
شاید این سؤال به ذهنتان برسد که آموزش‌های فردی چه لزومی برای سازمان‌ها دارد؟ در پاسخ، می‌توان به رشد و توسعه‌ی فردی و اثرات آن در رشد و تعالی سازمان اشاره کرد. هرچه افراد یک سازمان ازلحاظ فردی و ذهنی قابلیت‌ها و شایستگی‌های بیشتری داشته باشند، در مسیر اهداف سازمانی نقش پررنگ‌تری دارند.
افرادی که سازمان را به‌عنوان یکی از داشته‌های خودشان می‌پندارند و حتی در ساعات غیر کاری، نسبت به سازمان ، حس مالکیت دارند، تمام تلاششان را در مسیر تعالی سازمان به‌کار می‌گیرند. از دوره‌های رشد و توسعه فردی، می‌توان به دوره‌های خود مدیریتی و هدفمند بودن، اشاره کرد.
در ادامه‌ی تدوین برنامه آموزشی سازمان، به اثربخشی هرچه بیشتر آموزش‌ها اشاره می‌کنیم. درصورتی‌که بخواهیم مطلوب‌ترین نتیجه را از دوره‌های آموزشی برای سازمان دریافت کنیم، باید پیشرفت فنی و شخصی را توأمان در نظر بگیریم. برنامه آموزشی ترکیبی به کارکنان این اجازه را می‌دهد تا مهارت‌های شغلی خود را با توسعه‌ی فردی هم سو کرده و نقش خودشان را در مسیر نیل به اهداف سازمان پیدا کنند.
ترکیب آموزش های فنی با توسعه شخصی
به‌عنوان‌مثال اگر در فرایندهای ارزیابی کشف کنید که مهارت‌های نوشتاری در شغلی که به این مهارت نیاز دارد، کم است، می‌توانید با یک یا دو جلسه آموزش، این مهارت را در افراد ایجاد کرده و نظاره‌گر مزایای آن باشید.
محتوای این جلسه‌ی آموزشی می‌تواند موضوعاتی همچون رعایت علائم در متون، ساختار جمله، املای صحیح کلمات، قواعد نگارشی باشد. در پایان جلسه هم با برگزاری یک آزمون غیررسمی، کیفیت آموزش و یادگیری را بسنجید. آزمون پایانی می‌تواند نوشتن یک نامه‌ی عذرخواهی به یک مشتری بابت تأخیر در تحویل سفارش یا یک نامه‌ی درخواست به مدیریت باشد.
نوع دیگری از آموزش برا یانگیزه بخشی بیشتر کارکنان ، شرکت در گردهمایی‌ها و انجمن‌های صنفی و تجاریست. این نوع تجمعات به افراد اجازه می‌دهد تا مسائل مربوط به کسب‌وکار خود را به بحث و انتقاد گذاشته و از نظرات هم‌صنفان خود بهره‌مند شوند. همچنین فرصتی برای افراد پیش می‌آید تا از تجارب کسانی که در موقعیت‌های مشابه قرارگرفته و تصمیمات مناسب اتخاذ کرده‌اند، استفاده کنند. از این طریق تجارب منفی افراد کاهش‌یافته و نتایج مطلوب، سریع‌تر حاصل می‌شوند.
نکاتی در تدوین برنامه برای آموزش مؤثر کارکنان
- برای انگیزه بخشی بیشتر کارکنان سعی کنید در هر بخش از سازمان، یک مربی داشته باشید. مربی می‌تواند از درون سازمان و یا خارج از سازمان انتخاب شود. مربی باید پاسخگوی سؤالات احتمالی افراد در حین کارباشد. نیاز به مربی در حین کار می‌تواند در به‌کارگیری یک سیستم کامپیوتری جدید یا یک روش جدید در خط تولید، به خوبی حس شود.
- نیازهای آموزشی را کشف کنید. برای انگیزه بخشی به کارکنان ساده‌ترین راه اینست که مستقیماً از آنها بپرسید که تمایل به یادگیری چه مهارت‌هایی دارند. مصاحبه و پرسش شما، افراد را هشیار کرده و نیازهایشان را به آنها گوشزد می‌کند. همین‌طور آمارها به شما نشان می‌دهد که اصلاً آیا افراد تمایل به یادگیری دارند یا نیازمند اجرای تدابیر انگیزشی هستید.
- دوره‌های آموزشی طولانی برگزار نکنید. خستگی بیش‌ازحد در جلسات آموزشی سبب کاهش انرژی مخاطبان شده و ذهن آنها از فعالیت بازبماند.
- آموزش مفاهیم ساده را به روش‌هایی غیر از برگزاری جلسات آموزشی، ارائه دهید. کسل شدن افراد در این جلسات موجب افت سطح انرژی و انگیزش آنها خواهد شد. در این صورت می‌توانید از روش‌های دیگری همچون ارسال ایمیل‌های کوتاه و دوره‌ای، آموزش‌های آنلاین، آموزش تصویری و سمینارهای چندساعته بهره بگیرید.
- در انتخاب مربی دوره‌های آموزشی نیز دقت بسیاری داشته باشید. یک مربی سخت‌گیر که رسمیت جلسه‌ی آموزشی را بیش از هر چیز مهم می‌داند، می‌تواند تمام اهداف انگیزشی شمارا بر باد دهد. مریی باید افراد را به چالش کشیده، در کلاس‌ها بحث علمی ایجاد کند و از مشارکت افراد استفاده کند. سطح علمی مربی نیز می‌تواند برای کارکنان جالب‌توجه باشد.
همواره به خاطر داشته باشید که هدف شما از آموزش، انگیزش افراد برای یادگیری بیشتر و مستمر میباشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در این مورد به صفحه ارزیابی عملکرد کارکنان مدیرنو مراجعه فرمایید.
با ما در ارتباط باشید.
منبع: liveabout