در این مقاله به عوامل و دلایل تنفر شغلی می‌پردازیم. تنفر از شغل چگونه به وجود می‌آید و چرا 85% از کارمندها از شغلشان متنفرند و دلایل تنفر کارمند از شغل چیست. طبق تحقیقات موسسه گالوپ از بین 1 میلیارد فرد شاغل در جهان فقط 15% به کارشان علاقه دارند! این یعنی 85% از افراد از شغلشان راضی نیستند یا تنفر دارند. در جامعه پر سرعت امروز، کار اغلب به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از هویت ما دیده می شود. اغلب از ما می پرسند “چه کار می کنی؟” به این معنی که شغل، ما را تعریف می کند. اما اگر خود کار برای شما نفرت انگیز باشد چه؟ آیا تنفر از کار کردن طبیعی است؟ این مقاله به روانشناسی پشت بیزاری از کار می پردازد و بررسی می کند که آیا تنفر از مفهوم کار طبیعی است یا خیر.
بیزاری از کار، یک نفرت شدید یا حتی احساس ترس از کار است.
روانشناسی پشت بیزاری و تنفر از کار
بیزاری و تنفر از کار می تواند تحت تأثیر عوامل روانی مختلفی قرار گیرد. یکی از عوامل کلیدی ویژگی های شخصیتی است. به عنوان مثال، افراد درونگرا ممکن است تعاملات اجتماعی در محل کار آنها را اذیت و خسته کند. کسانی که حساسیت بالایی به استرس دارند ممکن است فشار کار را طاقت فرسا ببینند. و افرادی که نیاز شدید به خودمختاری دارند ممکن است از محدودیت های یک شغل سنتی ناراحت شوند.
همچنین تجربیات گذشته و تربیت نیز نقش دارند. اگر در محل کارتان تجربیات منفی مانند قلدری یا کار زیاد داشته اید، ممکن است نسبت به کار بیزاری پیدا کنید. به طور مشابه، اگر در خانواده ای بزرگ شده باشید که کار به عنوان یک کار اضافی و کسل کننده تلقی شده باشد، ممکن است این دیدگاه را درونی کرده باشید.
انتظارات اجتماعی و فرهنگی نیز می تواند به بیزاری از کار کمک کند. در بسیاری از جوامع، تاکید زیادی بر کار سخت به عنوان یک فضیلت وجود دارد. کسانی که با این هنجار مطابقت ندارند ممکن است احساس بیگانگی یا سوء تفاهم کنند که منجر به بیزاری از کار شود.
یکی از عوامل کلیدی تنفر از شغل ویژگی های شخصیتی است.
آیا طبیعی است که از کار متنفر باشیم؟
این سوال که آیا طبیعی است که از کار کردن متنفر باشید، پیچیده است. از یک طرف، یقیناً دوست نداشتن برخی از جنبه های کار امری عادی است. تعداد کمی از مردم از تک تک وظایفی که باید در شغل خود انجام دهند لذت می برند. علاوه بر این، طبیعی است که روزهایی را داشته باشید که ترجیح می دهید کار دیگری انجام دهید.
با این حال، بیزاری و تنفر کارمند می تواند نشانه ای از مسائل اساسی باشد. ممکن است نشان دهنده عدم تطابق بین ارزش های شما و ارزش های محل کار یا جامعه شما باشد. یا می تواند نشانه ای از فرسودگی شغلی یا مسائل مربوط به سلامت روان مانند افسردگی یا اضطراب باشد.
همچنین شایان ذکر است که مفهوم «کار» در فرهنگ‌ها متفاوت است. در برخی از فرهنگ ها، کار به عنوان بخشی ضروری از زندگی در نظر گرفته می شود، در حالی که در برخی دیگر، به عنوان وسیله ای برای رسیدن به هدف در نظر گرفته می شود. بنابراین، احساسات تنفر کارمند نسبت به کار نیز می تواند تحت تأثیر هنجارها و ارزش های فرهنگی باشد.
عوامل و دلایل تنفر شغلی چیست؟
باوجوداینکه موضوعاتی مثل تعادل زندگی-کار، تعامل با کارمندان و فرهنگ سازمانی جز موضوعات داغی است که همه این روزها در موردش صحبت میکنند، این درصد بالا خیلی عجیب به نظر میرسد. اما چرا آمار کارمندهای ناراضی اینقدر بالاست؟ اگر واقعاً مدیرها به نسبت گذشته بیشتر به رفاه کارمندانشان توجه دارند، پس چرا کارمندها اینقدر ناراضی‌اند؟ در حقیقت دلایل زیادی وجود دارد و خیلی از انها چیز عجیب و غریبی نیستند! پس با ادامه مقاله همراه باشید تا به این دلایل پی ببرید.
1- نداشتن رابطه خوب با مدیر مجموعه
رابطه خوب بین مدیر و کارمندان، میتواند یک تیم را به یک ماشینی که خوب روغن کاری شده و درست کار می کند تبدیل کند. چنین تیمی به اهدافش میرسد و از همه مهم‌تر مسیر رسیدن به اهداف را هم بهتر از بقیه طی میکند.
کیفیت این ارتباط بیشترین تأثیر را روی حسی که فرد نسبت به محل کارش دارد ایفا میکند. در پایان روز اگر شما مدیرتان را دوست داشته باشید، از ماندن در محل کارتان لذت می برید. اما اگر غیر از این باشد، صبح‌ها بیدار شدن از خواب و سرکار رفتن میتواند طاقت فرسا باشد. هیچ کس دوست ندارد روزش را با کسی بگذراند که ازش خوشش نمی‌اید! و این یکی از دلایل تنفر کارمندها از شغل هست.
اگر مدیر کسب و کار هستید و یکی از دغدغه‌های اصلی تان چگونگی مدیریت پرسنل است، پیشنهاد می‌کنم این لینک را حتماً بخوانید: چگونه پرسنل و منابع انسانی خود را مدیریت کنیم ؟
2- تنفر شغلی به دلیل نداشتن علاقه به همکاران
به همین ترتیب اگر همکارانتان را دوست نداشته باشید، از زمانی که در محل کار می گذرانید لذت نمی برید و ممکن است از شغلتان ناراضی و دچار تنفر شوید. این درسته که ما همیشه همه افراد را دوست نداریم اما گاهی اوقات افرادی در محل کار هستند که ما نمی توانیم با آنها ارتباط برقرار کنیم، هرچقدر هم که برای برقراری ارتباط سخت تلاش کرده باشیم.
3- نوع کار کارمند
بعضی وقت‌ها شما، همان کارهای قدیمی را انجام میدید فقط برای اینکه حقوقی بگیرید و از پس مخارج تان بربیایید! اگرچه شما برای کار زندگی نمی کنید اما خیلی مهم است که در کاری که بیشترین ساعات بیداری روزتان را انجا سپری میکنید احساس خوشحالی و رضایت داشته باشید.
4- رفت و آمد به محل کار
به‌طور متوسط ما 1/3 از زندگیمان را در محل کار می گذرانیم. این یعنی ما حدوداً 90000 ساعت از زمان بیداری مان را سرکار هستیم! حالا به این ساعت‌ها زمان رفت و آمد به محل کار در 6 روز هفته را هم اضافه کنید! که این شما را به یک ماشین مکانیکی که مدام در رفت و آمده تبدیل می کند. پس بهتره فاصله محل کار تا محل سکونت تان خیلی زیاد نباشد، چون در بلندمدت میتواند باعث فرسایش شما و افت عملکردتان باشد و این ممکنه باعث ایجاد تنفر شغلی شود.
5- راکد بودن رشد و پیشرفت کارمند
انجام یه کار مشخص در هر روز می تواند یک کار خسته کننده و عذاب آور باشد و یکی از عوامل و دلایل اصلی تنفر شغلی کارکنان شود. مخصوصا اگر مدت زیادی است که این کار را انجام میدهید. چیزی که خیلی مهمه اینست که در بلند مدت بتوانید رشد کنید اما خیلی از مدیرها نمیتوانند امکان رشد را برای کارمندانشان فراهم کنند و حتی ممکن است این قول را به افراد دهند ولی نتوانند از عهده اش بر بیایند.
راکد بودن و عدم وجود امکان رشد نه تنها باعث نارضایتی کارمندها میشود بلکه به اعتماد و وفاداری شان هم آسیب میزند. و میتواند یکی از دلایل تنفر کارمند از شغل باشد.
این ها دلایلی هستند که نشان میدهد چرا کارمندها از کارشان راضی نیستند. البته علت های دیگری هم وجود دارد که در ادامه عنوان میشود:
نوع و کیفیت ضعیف نگرش کارمند هم میتواند علت نارضایتیش باشد. بعضی از افراد بسیار کمالگرا هستند و هیچ گاه به هیچ چیزی راضی نمیشوند. چطور میتوان تعهد کارمندان به سازمان را بالا برد تا رضایت انها هم بالاتر رود؟ در مقاله ” کارکنان متعهد و وفادار چگونه ساخته می شوند؟” در این مورد توضیح دادیم.
6- تنفر شغلی به دلیل کار بیش از حد
کار بیش از حد هم مسئله مهم دیگریست. اگر کاری بیش از توان فرد واگذار شود، ممکن است باعث خستگی فرد شده و دیگر از انجام کارهایی که قبلا عاشقش بوده لذت نبرد. بعضی از افراد اخلاقیات را تا حد استاندارد رعایت میکنند و از دیگران هم انتظار همین کار را دارند اما ممکنه خیلی از افراد به دلیل فرهنگهای متفاوتی که در آن بزرگ شدند، نتوانند چنین کاری را انجام داده یا حتی ممکنه آن مسئله برایشان مهم هم نباشد.
7- تنفر شغلی به دلیل حسادت
حسادت هم میتواند یک عامل بزرگ نارضایتی در محل کار باشد. بعضی از کارمندها انقدر روی کارهای دیگران تمرکز می کنند که به کلی خودشان و کارهای خودشان را فراموش میکنند. این گروه عمدتا رنگ پیشرفت را هم نمیبینند و در طول تمام سالهای کاریشان درجا میزنند.
چرا افراد با این همه نارضایتی کارشان را ترک نمیکنند؟
ممکن است با خود فکر کنید کسی که از کارش تنفر دارد، میتواند خیلی راحت آنرا کنار بگذارد! اما برای خیلی افراد موضوع اینقدرها هم ساده نیست! از مهم بودن حقوق و داشتن منبع درآمد گرفته تا خیلی از موارد دیگر که باعث میشوند ترک شغل گزینه خوبی برای افراد نباشد. که در ادامه این موارد را هم توضیح میدهیم:
1- مسئولیت پذیری کارمندها
یکی از بزرگترین دلایلی که افراد در شغل شان باقی میمانند و باعث نارضایتی‌شان میشود همین مورد است. داشتن هر نوع مسئولیت چه در قبال خانواده، چه بدهی ها و چه اجاره خانه کافی است تا یک فرد نتواند شغلش را کنار بگذارد.
2- نداشتن فرصت شغلی
بعضی افراد نمیتوانند بعد از خارج شدن از مجموعه یک فرصت کاری جدید پیدا کنند و برایشان سخت است که یک محیط یا موقعیت کاملا ایمن را کنار بگذارند و دنبال کار جدیدی روند.
3- ترس از اشتباه کردن
بسیاری از افراد نگران این هستند که تصمیماتی که می گیرند اشتباه از آب در بیاید. این گروه دنبال موقعیت با احتمال ریسک صفر درصد هستند و خب مسلما چنین موقعیتی وجود خارجی ندارد، بنابراین دست به اقدام نمیزنند. ترس عاملی است که در درجه اول انها را از شروع یه کار جدید متوقف می کند. به همین خاطر در کاری که از آن احساس رضایت نمی کنند می مانند و با اینکه میدانند که میتوانند کار دیگری پیدا کنند ولی دست به ریسک نمیزنند و در نهایت تنفر شغلیشان هر روز بیشتر می شود.
4- ترس از ناشناخته ها
در این مورد شکی نیست که تغییر ترسناک است. اما بعضی از افراد به شدت از محیط کار بعدی و مدیر بعدیشان میترسند و مدام با خودشان فکر میکنند که ممکن است مدیر بعدی بدتر باشد و یا از کار بعدی بیشتر بدشان بیاد! جای تاسف دارد که بسیاری از افرادی که کارشان را عوض نمیکنند به این دلیل است که نمیخواهند برای چیز بدتری ریسک کنند. باید یادتان باشد که در شغل بعدی همان قدر که امکان دارد شکست بخورید، همانقدر هم ممکن است که رشد کنید!
5- از دست دادن رتبه سازمانی
برای بسیاری از کارمندها ناراحت کنندست که پست خودشان به عنوان مدیریت و یا سرپرست واحد را کنار بگذارند و دوباره از صفر یا یک پله پایینتر شروع کنند. اگرچه ممکن است افراد شغل یا مدیرشان را دوست نداشته باشند. اما در شغل شان میمانند تا ارشد بودنشان را حفظ کنند.
6- داشتن حقوق خوب برای جلوگیری از نارضایتی و تنفر شغلی کارمند
احتمالا ناراحت کننده ترین موضوع اینست که خیلی از افراد شغل شان را ترک نمی کنند. چون نمیخواهند حقوقی که میگیرند را از دست دهند. پس ترجیح میدهند چالشهای ماندن در کاری که دوستش ندارند را به جان بخرند. افرادی که به این دلیل شغل شان را ترک نمیکنند باید بدانند که فرصت پیدا کردن کاری که ممکن است خیلی تاثیر گذار باشد و در آن رشد کنند را از دست میدهند.
نتیجه در رابطه با تنفر شغلی
مدیران باید روی این موضوع خیلی حساس باشند که کارمندانشان چه احساسی دارند تا اگر آنها علاقه مند به کارشان نیستند و یا حتی به مرحله تنفر شغلی رسیدند، بتوانند انها را به مسیر برگردانند.
یک مدیر خوب باید بتواند با افرادی که هیچ امیدی به موفقیت شان نیست به خوبی کار کند. در غیر این صورت مدیریت کارمندی که خودانگیخته، فعال و متعهده آن چنان سخت نیست.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در این مورد به صفحه آموزش درون سازمانی مدیرنو مراجعه فرمایید. با ما در ارتباط باشید.
منابع : staffsquared و medium هیات تحریریه مدیرنو
پیشنهاد مطالعه: 8 راه حل برای همکاری با همکار آزاردهنده
به وضوح دلایلی که بیان شدند بخش اعظم هستند اما هیچ کدوم بیشتر از فشار کاری ، حقوق پایین تاثیر گذار نیست