در این مقاله از مدیرنو؛ به معایب پیاده سازی نادرست ارزیابی 360 درجه می‌پردازیم. در مقاله مزایای ارزیابی 360 درجه در خصوص ارزیابی 360 درجه و مزایای آن صحبت شد. اما باید بدانید که برای تمام جنبه‌های مثبتی که از ارزیابی 360 درجه بیان شد، کارکنان معترض می‌توانند جنبه‌ی منفی ایجاد کنند.
معایب پیاده سازی نادرست ارزیابی 360 درجه
انتظارات استثنایی از فرآیند ارزیابی 360 درجه
پیاده سازی فرآیند
ارتباطات نامناسب بین فرآیندها
اطلاعات ناکافی
تمرکز بر ضعف‌ها و نقاط منفی
بی تجربگی ارزیاب
کاغذ بازی و اضافه کاری
آگاهی از جنبه‌های منفی این ارزیابی اهمیت زیادی دارد چرا که به سازمان‌ها دید مناسبی از این فرایند داده و می‌تواند به آنها بگوید که باید از چه مواردی در هنگام پیاده سازی این روش، دوری کنند. در ادامه مشکلات بالقوه و راه حل‌هایی برای هرکدام بیان‌شده:
معایب ارزیابی 360 درجه
انتظارات استثنایی از فرآیند ارزیابی 360 درجه
ارزیابی 360 درجه مانند یک سیستم مدیریت عملکرد نیست. بلکه تنها بخشی از بازخورد و توسعه‌ای است که سیستم مدیریت عملکرد در سازمان ارائه می‌دهد. علاوه بر این امکان دارد مشاوران و یا افرادی که این ارزیابی را پیاده سازی می‌کنند، برای کسب پشتیبانی سازمان، انتظارات و توقعات مدیران ارشد و کارکنان را از این روش ارزیابی بالا ببرند. قبل از هر کاری اطمینان حاصل کنید که روش ارزیابی 360 درجه بخشی از سیستم مدیریت عملکرد بوده و با آن یکپارچه و هماهنگ شده.
پیاده سازی فرآیند
معمولاً فرآیند ارزیابی 360 درجه از سمت واحد منابع انسانی و یا توسط مدیری که با این موضوع در سمینار یا کتابی آشنا شده پیشنهاد می‌شود. اما پیاده سازی این ارزیابی مانند تمام تغییرات سازمان باید مدیریت و برنامه ریزی شود. درنتیجه سازمان باید به دنبال مدیریت تغییرات اثر بخش باشد. ضروریست افراد و واحدهایی که قرار است با این فرآیند در تعامل باشند، آن را بررسی کرده و توسعه دهند.
ارتباطات نامناسب بین فرآیندها
فرآیند ارزیابی 360 درجه در صورتی بهترین نتیجه را خواهد داشت که با اهداف استراتژیک سازمان هماهنگ باشد. اگر ارزش‌ها و شایستگی‌ها قبلاً در سازمان تعیین‌شده و شرح وظایف‌ها مشخص هستند. به کارکنان خود بازخورد مناسب از عملکرد آنها در راستای ارزش‌ها و اهداف سازمان بدهید. تا آگاه باشند که در مسیر درست و در راستای اهداف سازمان عمل می‌کنند.
اطلاعات ناکافی
ازآنجایی‌که فرآیند ارزیابی 360 درجه یک روش جدید در ارزیابی‌های سازمانی است، افرادی که مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، در صورت درخواست برای کسب اطلاعات بیشتر در این خصوص و بازخوردهای دقیق‌تر، منبعی آگاه در اختیار ندارند.
بنابراین توسعه‌ی مدیران و کسانی که این فرآیند را پیاده سازی می‌کنند بسیار مهم است. سرپرستان و مدیران آگاه به دیگر کارکنان کمک می‌کنند تا بازخورد های خود را به خوبی متوجه شده، درک کنند. برنامه‌های عملیاتی مناسب جهت توسعه فردی و سازمانی را در اختیار آنها قرار می‌دهند.
به علت پیچیدگی، زمان بر و جدید بودن این روش ارزیابی، پیشنهاد ما به شما استفاده از مشاوران و خبرگان در این زمینه است. چراکه این روش ارزیابی در کنار تمام مزایایی که دارد در صورت پیاده سازی نادرست می‌تواند اثراتی در سازمان به جا بگذارد که جبران آن نیازمند زمان بسیار زیادی است. زمینه سازی و آمادگی نیروهای درون سازمانی، استفاده از ابزارهای ارزیابی مناسب، تحلیل درست ارزیابی‌ها و تهیه بازخورد واقع بینانه و درنهایت تهیه برنامه‌های توسعه‌ای فردی و سازمانی درصورتی‌که اصولی و کاربردی انجام شود، می‌تواند به سازمان‌ها در جهت رشد و توسعه کمک کند.
تمرکز بر ضعف‌ها و نقاط منفی
تفاوت مدیران موفق و دیگر مدیران در اینست که آنها بر نقاط قوت کارکنان خود تمرکز می‌کنند نه نقاط ضعف آنها. آنها اعتقاددارند که باید از پتانسیل درونی و نقاط قوت آنها استفاده کنند.
بی تجربگی ارزیاب
سازمان‌هایی که آموزش درست در مورد این روش ارزیابی نداشته‌اند، ممکن است افرادی که ارزیابی می‌کنند و افرادی که ارزیابی می‌شوند را اشتباه انتخاب کنند، در این صورت شاید مشکلات بسیاری اتفاق بیافتند. به‌عنوان‌مثال ممکن است به‌صورتی ارزیابی کنند که شخصی را خوب و یا بد جلوه دهند و یا شاید عملکرد فردی را به دروغ بالا گزارش داده و یا شخصی که عملکرد بالایی دارد، دارای عملکرد پایین معرفی کنند. بررسی گزارش‌ها و استفاده از ارزیابان خارج از سازمان و مشاوران می‌تواند آر این گونه خطاها جلوگیری کند.
کاغذ بازی و اضافه کاری
ارزیابی‌های سنتی به دو نفر و یک فرم نیاز داشت. اما ارزیابی 360 درجه به افراد بیشتر، فرآیندها و سرمایه گذاری زمانی نیاز دارد. ارزیابی 360 درجه در ظاهر معایبی به همراه دارد. اما هر بازخورد دریافت شده از فرآیند در این روش ارزیابی می‌تواند باعث افزایش راه‌های مثبت حل مسائل شده و برای رشد و توسعه و فردی و سازمانی مفید می‌باشد.
بااین‌حال در بدترین حالت و اجرای نادرست می‌تواند روحیه، رضایت و انگیزه کارکنان را کاهش دهد. امکان دارد کارکنانی که عملکردشان ضعیف گزارش‌شده نسبت به ارزیاب‌ها حس انتقام جویانه پیدا کنند. یکی از راه‌های جلوگیری از این موارد استفاده از ارزیابان خارج از سازمان می‌باشد. دریافت نتیجه مثبت و منفی از این روش به جزییات پیاده سازی آن بستگی دارد. از اشتباهات دیگر سازمان‌ها درس بگیرید و قبل از هر کاری بستر و استراتژی‌های مناسب با آن را ایجاد کنید.
مدیریت تغییرات را برنامه ریزی و پیاده سازی کنید. فرآیند را با برنامه نامه ریزی و استفاده از ابزارهای پیشرفته به کار ببرید. بهترین و کم ریسک ترین حالت ممکن استفاده از ارزیاب و مشاوران خبره و خارج از سازمان می‌باشد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر در این مورد به صفحه ارزیابی عملکرد کارکنان و ارزیابی سازمانی مدیرنو مراجعه فرمایید.
با ما در ارتباط باشید.
منبع: thebalance