در این مقاله از مدیران نواندیش؛ به اینکه ارگونومی چیست و چه کاربردهایی دارد می‌پردازیم. ارگونومی (Ergonomics) یا مهندسی فاکتورهای انسانی، وسایل، ابزار کار، محیط شغلی و مشاغل را با توجه به توانایی‌هایی جسمی، ذهنی و روانی و با در نظر گرفتن محدودیت‌ها و علائق طراحی می‌نماید تا بهره وری، سلامتی و ایمنی کارمندان افزایش یابد.
برای توجه به ارگونومی باید این موضوع در تمام فرآیندهای شرکت پیاده سازی شود. سازمان نیروی انسانی واشنگتن با بررسی ۲۵۰ شرکت نشان داد که ارگونومی بر اهداف کسب و کار مانند صرفه جویی در هزینه‌ها، بهره وری و کیفیت محصولات و خدمات تأثیرگذار است. در زیر به چند مورد از فواید آن می‌پردازیم:
ارگونومی هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.
با کاهش عوامل پر ریسک در ارگونومی می‌توانید هزینه‌های اضافی که شامل خسارت‌های وارده به کارمندان می‌شود را کاهش دهید.
ارگونومی باعث افزایش بهره وری خواهد شد.
با طراحی شرایطی که در آن کارکنان وضعیت بدنی مناسبی داشته، نور کافی در محیط موجود باشد و برای انجام کارهایشان حرکات کمتری انجام دهند منجر به افزایش بهره وری کاری خواهد شد.
ارگونومی کیفیت محصولات و خدمات را بهبود می‌دهد.
ارگونومی ضعیف منجر به خستگی کارمندان شده و باعث می‌شود که کارشان را به‌درستی انجام دهند. اگر کار ازلحاظ فیزیکی برای کارمندان مناسب نباشد،شاید کارشان را به طریقی که به آنها آموزش داده‌شده انجام ندهند.
ارگونومی تعامل کارکنان باکار را بالا می‌برد.
اگر کارمندان در طول ساعات کاری احساس خستگی نداشته باشند، میزان ترک شغل و غیبت‌هایشان کاسته شده و روحیه‌شان افزایش یافته و درنتیجه تعاملشان باکار بیشتر خواهد شد.
ارگونومی ایمنی کاری را بالا می‌برد.
ارگونومی تعهد شرکت به ایمنی و سلامت کارکنان را به‌عنوان ارزشی اساسی نشان می‌دهد. کارکنان سالم از بزرگ‌ترین سرمایه‌های شما محسوب می‌شوند. ایجاد فرهنگ ایمنی در شرکت منجر به عملکرد بهتر نیروی انسانی خواهد شد.
چطور باید خطرات ارگونومی در محل کار را شناسایی کنیم؟
ارگونومی به‌عنوان سازگاری بین کارمند، محل کار و وظایف کاری میباشد. ارگونومی به معنای مشخصات محیطی، سازمانی و انسانی میباشد که بر سلامت و ایمنی کارمند در محل کار اثر می‌گذارد. هدف کلی ارگونومی تطابق بین کارمند، شغل و محل کار است. برای مثال ارگونومی در موارد زیر در نظر گرفته می‌شود:
– شغل: آیا نوع کار، حجم کاری و روش‌های کاری با توجه به توانمندی‌ها و محدودیت‌های افراد قابل تغییر هستند؟ آیا افراد قادر هستند وظایفشان را به‌طور ایمن و درست انجام دهند؟ آیا افراد مسئولیت‌های زیاد و یا کمی دارند؟
– فرد: آیا فرد ازنظر فیزیکی قادر به انجام وظایفش هست؟
– سازمان: آیا ارتباطات، نوع مدیریت، فرهنگ کاری اثر مثبتی بر چگونگی کار دارد؟
مثال‌هایی از خطرات ارگونومی
خطرات ناشی از ارگونومی در تمامی محل کاری یافت می‌شوند و این بسته به نوع کار و محل کار ندارد. چه کارمندان پشت میز باشند چه در فروشگاه، چه در وسایل نقلیه و یا هر جای دیگر.
خطرات ارگونومی با موارد زیر مرتبط میباشد:
- وظایف کاری
- تجهیزات مورداستفاده در محل کار
- اطلاعات، دستورالعمل‌ها و روش‌ها
- محیط فیزیکی
- دانش و تجربه
در زیر به تعدادی از خطراتی که با آنها روبه‌رو می‌شوید اشاره‌شده:
ارگونومی کار با کامپیوتر
برای افرادی که به‌طور مداوم با کامپیوتر کار می‌کنند موارد زیر اهمیت دارند:
- – صفحه نمایش باید کاملاً در راستای چشم باشد.
- – افراد باید به‌راحتی و بدون کشیده شدن بدن به ماوس و کیبورد دسترسی داشته باشند.
- – صندلی باید ارتفاع مناسبی داشته و پاها کاملاً روی زمین قرار بگیرند.
- – کامپیوتر را نزدیک پنجره‌ها یا منابع نوری مستقیم قرار ندهید چون بازتاب نور مستقیم به چشم آسیب می‌زند.
- – کار کردن در محیطی با نور کم باعث فشار چشمی می‌شود.
- – اگر استفاده از نرم افزارهای پیچیده به افراد آموزش داده نشود، منجر به استرس آنها خواهد شد.
- – نشستن در یک وضعیت ثابت به مدت طولانی باعث ایجاد خستگی و بیماری‌های مختلف خواهد شد. بهتر است هر یک ساعت یک بار کمی قدم بزنید.
ارگونومی فعالیت‌های فیزیکی
فعالیت‌های فیزیکی به کلیه کارها از قبیل بلند کردن، حمل کردن، هل دادن و کشیدن یک ابزار یا بار اشاره دارد. این فعالیت‌ها نیاز به تلاش فیزیکی زیادی دارند. در این موارد باید مطمئن شوید که فرد توانایی انجام کارها را دارد. برای بهبود ارگونومی فعالیت‌های فیزیکی موارد زیر را در نظر بگیرید:
- – آیا باری که فرد جابه‌جا می‌کند به او آسیب می‌زند و باید از یک ابزار استفاده کند یا نه؟ آیا آن بار می‌تواند به قسمت‌های کوچک‌تر تقسیم شود؟
- – آیا فرد می‌تواند بار را به‌درستی و بدون آسیب زدن به خودش جابه‌جا کند؟
- – آیا آنها در طول ساعت کاری‌شان وقتی برای استراحت دارند.
ارگونومی استرس های محل کار به کارمندان
استرس بر همه موارد در محل کار اثرگذار است. شغل باید به‌گونه‌ای طراحی شود که میزان استرس وارده به کارمندان حداقل باشد. برای کاهش استرس در محل کار به نکات زیر توجه کنید:
- – آیا کارمندان از عهده انتظاراتی که از آنها دارید برمی‌آیند؟ آیا کار کافی برای انجام دارند؟ آیا وظایف آنها می‌توانند تقسیم شوند؟
- – آیا کارمندان می‌توانند به‌راحتی استرس و نگرانی‌هایشان را ابراز کنند؟
- – آیا مدیران به‌طور منظم با کارمندان ارتباط برقرار می‌کنند و آنها را مورد تشویق قرار می‌دهند؟
- – آیا کارمندان درخواست‌هایشان را به‌طور واضح بیان می‌کنند؟
- – آیا کارمندان می‌توانند کارهایشان را اولویت بندی کنند؟ و می‌توانند کارهایشان را به دیگران تفویض کنند؟
برای شناسایی خطرات ارگونومی در محل کار بهتر است ارزیابی ریسک انجام دهید. این به این معنیست که در محل کارتان راه بروید و با کارمندان صحبت کنید تا ببینید چه‌کارهایی باید بهبود یابند.
منبع: highspeedtraining
بیشتر بدانید: بیزنس مَستر شوید؛ دوره مدیریت حرفه ای کسب و کار
